Nền tảng AM5 của AMD đã ra mắt từ năm 2022 và tôi rất khuyến khích sử dụng nó nếu bạn đang xây dựng một dàn PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, cá nhân tôi vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 cùng CPU Ryzen 7 5800X3D và hiện tại vẫn chưa sẵn sàng nâng cấp. Chắc chắn, việc chuyển sang nền tảng mới với CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu năng chơi game của tôi, nhưng mức tăng FPS đó chưa xứng đáng với số tiền tôi phải bỏ ra vào lúc này.
Có thể bạn sẽ cho rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số lợi thế nhất định, như việc sử dụng RAM DDR5 nhanh hơn hay SSD PCIe 5.0, nhưng tôi chưa vội trải nghiệm những lợi ích đó. Đối với người dùng đã có sẵn hệ thống AM4, AM5 dường như là một khoản đầu tư tốn kém chỉ để nhận lại những cải thiện nhỏ giọt. Ngay cả khi bạn đang dùng một bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn chỉ cần chi khoảng 250 USD để sở hữu Ryzen 7 5700X3D và nhận được mức tăng hiệu năng đáng kể. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết lý do vì sao tôi vẫn gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Chip X3D trên nền tảng AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
Ryzen 7 5800X3D của tôi không gây ‘nghẽn cổ chai’ cho RTX 4090 ở độ phân giải cao hơn
Nhiều người thường quá lo lắng về hiện tượng nghẽn cổ chai CPU, nhưng nếu bạn chủ yếu chơi game ở độ phân giải cao hơn như 1440p và 4K, thì một bộ xử lý đủ nhanh là quá đủ. Ví dụ, tôi ban đầu xây dựng PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình đã gây nghẽn cổ chai trong nhiều trò chơi ở độ phân giải 1440p. Vì vậy, tôi đã chuyển sang Ryzen 7 5800X3D, điều này mang lại sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Mặc dù CPU mới có ít nhân hơn, nhưng việc sử dụng GPU trong các trò chơi đã tăng lên, dấu hiệu cho thấy hiện tượng nghẽn cổ chai CPU không còn là vấn đề.
Chip xử lý AMD Ryzen 7 5800X3D – trái tim cấu hình AM4 của tác giả
AMD có thể không còn sản xuất 5800X3D nữa, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D chỉ với khoảng 250 USD, mang lại mức tăng hiệu năng tương tự nếu bạn đang nâng cấp từ một bộ xử lý không phải X3D. Đối với tôi, đó là khoản tiền được chi tiêu hợp lý, khác với việc bỏ ra gần 1.000 USD cho một CPU, bo mạch chủ và bộ nhớ RAM mới. Chắc chắn, bạn sẽ nhận được FPS cao hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D, nhưng giá trị trên hiệu năng bạn nhận được khi chỉ cần nâng cấp lên các chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 là điều khó bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở độ phân giải 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho các card đồ họa nhanh nhất hiện có, chẳng hạn như RTX 5090.
RAM DDR5 không mang lại lợi ích đáng kể
Ở độ phân giải cao hơn, tốc độ RAM không tạo ra sự khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất khi nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5. Tuy nhiên, xét việc tôi chủ yếu chơi game ở 1440p và 4K, tôi không nghĩ RAM nhanh hơn sẽ tạo ra nhiều khác biệt. Lý do là ở độ phân giải cao hơn, hiệu năng game chủ yếu bị giới hạn bởi GPU hơn là CPU. Đúng là bộ nhớ RAM DDR5 vẫn có thể cải thiện FPS của tôi thêm 3-5%, nhưng mức tăng đó có lẽ sẽ không đáng chú ý trong hầu hết các tình huống. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít ảnh hưởng hơn đối với các chip X3D do chúng có bộ nhớ cache L3 lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu mà CPU cần truy cập.
Vì vậy, miễn là bạn đang sử dụng một bộ nhớ RAM DDR4 đủ nhanh, ví dụ DDR4-3600MHz, kết hợp với một chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không thu được nhiều lợi ích từ việc nâng cấp lên DDR5, đặc biệt nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao. Tại sao phải chi gần 1.000 USD chỉ để đổi lấy mức cải thiện khoảng 5% tốc độ khung hình? Tôi thà đợi DDR5 trưởng thành hơn và các CPU nhanh hơn mang lại mức tăng hiệu năng rõ rệt giữa các thế hệ trước khi quyết định chuyển sang một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 yêu cầu tản nhiệt ‘khủng’ hơn
Chúng nóng hơn đáng kể so với các chip AM4 tương đương
Không còn là bí mật khi các CPU AM5 – như 7800X3D và 9950X – chạy nóng hơn so với các bộ xử lý AM4 tương đương. Điều này chủ yếu là do các CPU mới hơn này có mật độ nhân cao hơn, TDP cao hơn và một lớp tản nhiệt (IHS) dày hơn khiến việc truyền nhiệt kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn đang sử dụng bộ tản nhiệt nước AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó vẫn hoạt động tốt và giữ cho 5800X3D của tôi mát mẻ mà không gặp vấn đề gì, chủ yếu là vì chip này có cùng mức TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có mức TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần thay thế bộ tản nhiệt AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ mạnh mẽ hơn với radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Đây lại là khoản chi phí phát sinh thêm 120-150 USD ngoài số tiền tôi phải bỏ ra cho bo mạch chủ, bộ nhớ RAM và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngại đầu tư nếu nhận được mức tăng hiệu năng lớn, nhưng hiện tại, điều đó chưa xảy ra, ít nhất là đối với trường hợp sử dụng của tôi.
Hộp CPU AMD Ryzen 5 8600G, chip thuộc nền tảng AM5 mới
Việc tiếp tục sử dụng AM4 không có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ những tính năng tiên tiến nhất. Cuối cùng, vấn đề nằm ở việc nhận được mức tăng hiệu năng đáng kể so với số tiền tôi bỏ ra. Đối với người chơi game ở 1440p và 4K, những cải thiện từ việc có bo mạch chủ hỗ trợ DDR5 và bộ xử lý X3D nhanh hơn dường như là rất nhỏ. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi chưa thực sự gây nghẽn cổ chai cho dàn PC, tôi không thấy lý do gì phải vội vàng chi gần 1.000 USD cho bản nâng cấp lên AM5 chỉ để cải thiện tốc độ khung hình khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia ra mắt thế hệ GPU kế nhiệm RTX 5090 sau vài năm nữa, 5800X3D có thể trở thành yếu tố giới hạn ngay cả ở độ phân giải cao hơn. Đó là lúc tôi sẽ cân nhắc “cắn răng” và nâng cấp lên nền tảng AM5.
