Trong thời đại số, các ứng dụng hiện đại thường xuyên theo dõi hoạt động, vị trí và thậm chí cả thói quen của người dùng. Việc thu thập và khai thác dữ liệu đã trở thành tiêu chuẩn phổ biến, ngay cả khi bạn không phải lúc nào cũng đồng ý. Điều này đặt ra mối lo ngại lớn về quyền riêng tư và bảo mật thông tin cá nhân. Tuy nhiên, có một giải pháp hiệu quả để chống lại tình trạng này: chuyển sang sử dụng các ứng dụng thay thế được xây dựng với triết lý ưu tiên quyền riêng tư. Những công cụ này được thiết kế để không thu hoạch dữ liệu của bạn, giúp bạn kiểm soát tốt hơn thông tin cá nhân và duyệt web một cách an toàn hơn.
6. Trình duyệt Tor (Tor Browser)
Trình duyệt Tor là một trong những công cụ đáng tin cậy nhất để duyệt web ẩn danh. Khi sử dụng Tor, bạn sẽ được cấp một danh tính ẩn danh và địa chỉ IP của bạn được che giấu khỏi các trang web bằng cách định tuyến lưu lượng truy cập qua một chuỗi các máy chủ tình nguyện (gọi là nút mạng). Điều này làm cho việc theo dõi hoạt động hoặc vị trí của bạn trở nên gần như bất khả thi.
Trình duyệt Tor Browser với giao diện đơn giản, biểu tượng củ hành tím đặc trưng cho mạng Tor
Tor bảo vệ dữ liệu của bạn trong khi sử dụng mạng định tuyến củ hành (onion routing) của nó, mã hóa lưu lượng truy cập để không ai, kể cả nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) của bạn, có thể theo dõi những gì bạn đang làm trực tuyến. Trình duyệt này không thu thập bất kỳ dữ liệu nào về người dùng và được xây dựng với mục tiêu bảo vệ quyền riêng tư, che chắn hoạt động của bạn khỏi các công cụ theo dõi xâm nhập. Tor tự động chặn các công cụ theo dõi bên thứ ba, chống lại việc lấy dấu vân tay trình duyệt (browser fingerprinting) và tự động xóa cookie khi bạn đóng trình duyệt.
Ngoài ra, Tor còn cung cấp tùy chọn để đặt lại danh tính ẩn danh của bạn ngay lập tức bất cứ lúc nào. Cách tiếp cận ưu tiên quyền riêng tư và bảo mật này đã đưa Tor trở thành một trong những trình duyệt web đen tốt nhất. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn không thể sử dụng Tor như một trình duyệt bình thường. Mặc dù Tor có những lợi ích vượt trội, nó cũng có nhược điểm và có thể không phù hợp cho tất cả các tác vụ, chẳng hạn như giao dịch ngân hàng trực tuyến hoặc phát trực tuyến.
5. Signal
Signal là một trong những ứng dụng nhắn tin tức thời tốt nhất về quyền riêng tư. Ứng dụng này thuộc sở hữu của một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận và hoàn toàn là mã nguồn mở. Signal không theo dõi bất kỳ dữ liệu nào và sử dụng mã hóa đầu cuối, đảm bảo không ai – kể cả chính Signal – có thể đọc tin nhắn hoặc nghe cuộc gọi của bạn.
Biểu tượng ứng dụng Signal trên màn hình điện thoại thông minh, tượng trưng cho tính năng nhắn tin bảo mật
Signal hỗ trợ nhắn tin văn bản, gọi điện và chia sẻ tệp. Các cuộc trò chuyện nhóm có thể chứa tới 1.000 thành viên và cuộc gọi nhóm có thể chứa tới 50 người tham gia. Ngoài ra, bạn có thể truy cập hầu hết các tính năng được cung cấp bởi các ứng dụng cạnh tranh như WhatsApp, bao gồm tin nhắn tự hủy, chỉnh sửa văn bản và nhiều hơn nữa, mà không bị theo dõi xâm nhập. Signal tự hào với giao diện người dùng trực quan và dễ sử dụng như các ứng dụng thay thế khác.
4. Quad9
Quad9 là một dịch vụ phân giải DNS đệ quy miễn phí, được thiết kế với quyền riêng tư và sự minh bạch làm trọng tâm. Dịch vụ này được sở hữu và vận hành bởi một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Thụy Sĩ, đảm bảo tuân thủ luật riêng tư internet nghiêm ngặt nhất thế giới. Nhờ đó, Quad9 không ghi nhật ký địa chỉ IP của bạn hoặc lưu trữ dữ liệu nhận dạng người dùng, trở thành một lựa chọn mạnh mẽ cho bất kỳ ai muốn tránh sự giám sát hoặc thu thập dữ liệu.
Giao diện website của Quad9, một dịch vụ phân giải DNS miễn phí tập trung vào quyền riêng tư và bảo mật
Để mã hóa, Quad9 hỗ trợ một số giao thức DNS mã hóa hiện đại như DNS over HTTPS (DoH) và DNS over TLS (DoT), ngăn chặn các truy vấn của bạn bị chặn hoặc làm giả. Ngoài ra, nó xác thực các bản ghi DNSSEC (Domain Name System Security Extensions) theo mặc định, giúp bạn tránh bị chuyển hướng đến các trang web giả mạo hoặc bị xâm nhập. Quad9 cũng nổi bật với khả năng chặn mối đe dọa tích hợp, bảo vệ bạn khỏi một số loại tấn công mạng bằng cách tự động chặn quyền truy cập vào các miền độc hại đã biết. Những biện pháp bảo vệ tích hợp này là lý do tại sao Quad9 được xếp hạng trong số các máy chủ DNS tốt nhất về an toàn trực tuyến.
Quad9 có cơ sở hạ tầng trải rộng khắp thế giới, tại 90 quốc gia với hơn 200 địa điểm, đảm bảo hiệu suất nhanh chóng và đáng tin cậy. Tuy nhiên, Quad9 không đi kèm với một ứng dụng tiện lợi. Nó chỉ cung cấp các cài đặt cấu hình cần thiết, vì vậy bạn sẽ phải cấu hình thủ công. Tuy nhiên, một khi đã thiết lập, nó hoạt động âm thầm ở chế độ nền và bạn không cần phải lo lắng về nó.
3. Mullvad VPN
Mullvad VPN là một trong những cái tên đáng tin cậy nhất trong không gian quyền riêng tư, và có lý do chính đáng. Không giống như hầu hết các VPN chỉ hứa hẹn không thu thập nhật ký hoặc dữ liệu người dùng ẩn danh, Mullvad VPN có một cách tiếp cận khác bằng cách cho phép người dùng hoàn toàn ẩn danh.
Trang chủ của dịch vụ Mullvad VPN, nổi bật với cam kết bảo vệ quyền riêng tư người dùng
Việc tạo tài khoản Mullvad VPN không yêu cầu địa chỉ email hoặc chi tiết thanh toán của bạn. Thay vào đó, bạn được gán một số tài khoản được tạo ngẫu nhiên và có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc tiền điện tử như Bitcoin. Cách tiếp cận này loại bỏ mọi dấu vết dữ liệu cá nhân, củng cố vị trí của Mullvad là một trong những nhà cung cấp VPN tập trung vào quyền riêng tư nhất hiện có.
Mullvad cũng có trụ sở tại Thụy Sĩ và do đó hoạt động theo luật riêng tư nghiêm ngặt của quốc gia này. Dịch vụ không theo dõi, lưu trữ hoặc bán bất kỳ hoạt động người dùng hoặc siêu dữ liệu kết nối nào. Ngoài ra, nó trải qua các cuộc kiểm toán độc lập thường xuyên để đảm bảo tính minh bạch và đã hoạt động từ năm 2009. Mullvad cung cấp tính năng ngắt kết nối khẩn cấp (kill switch) và bảo vệ rò rỉ DNS, đồng thời sử dụng các giao thức hiện đại như WireGuard và OpenVPN để có kết nối nhanh chóng và an toàn. Mullvad có hơn 700 máy chủ, vì vậy có rất nhiều tùy chọn để lựa chọn. Mullvad không miễn phí, nhưng nó có một mức phí hàng tháng cố định và giữ mọi thứ đơn giản, không có bán thêm hoặc các tính năng rườm rà.
2. Proton Mail
Proton Mail là một trong những nhà cung cấp email tập trung vào quyền riêng tư hàng đầu hiện nay. Điều làm cho Proton Mail trở thành một trong những lựa chọn thay thế Gmail tập trung vào quyền riêng tư tốt nhất chính là nguồn gốc Thụy Sĩ của nó. Một khía cạnh quan trọng khác trong trọng tâm riêng tư của Proton Mail là mã hóa đầu cuối, đảm bảo rằng không ai, kể cả chính công ty, có thể xem các cuộc trò chuyện của bạn.
Giao diện người dùng của Proton Mail hiển thị hộp thư đến, minh họa tính năng email mã hóa
Email giữa những người dùng Proton Mail được mã hóa đầu cuối và dịch vụ cung cấp các tùy chọn để mã hóa tin nhắn gửi ra bên ngoài nền tảng, chẳng hạn như đặt mật khẩu tùy chọn hoặc gửi email có ngày hết hạn. Ngoài ra, Proton Mail là mã nguồn mở và đã trải qua nhiều cuộc kiểm toán bảo mật độc lập. Nó không theo dõi việc sử dụng của bạn và cũng không có quảng cáo, không giống như hầu hết các tùy chọn chính thống như Outlook và Gmail.
Proton Mail cũng bao gồm các tính năng như lọc thư rác và quản lý danh bạ, đồng thời có sẵn trên nhiều thiết bị khác nhau. Proton Mail cung cấp một gói miễn phí hào phóng, mặc dù bạn có thể nâng cấp để truy cập thêm dung lượng lưu trữ và các tính năng bổ sung, chẳng hạn như tên miền tùy chỉnh.
1. Proton Drive
Nếu bạn đang tìm kiếm một dịch vụ lưu trữ đám mây ưu tiên quyền riêng tư, Proton Drive là lựa chọn lý tưởng. Giống như Proton Mail, nó có trụ sở tại Thụy Sĩ và được bảo vệ bởi luật riêng tư mạnh mẽ của quốc gia này.
Chỉnh sửa tài liệu trực tuyến bằng Docs trong Proton Drive, thể hiện khả năng lưu trữ đám mây an toàn
Proton Drive cũng cung cấp mã hóa đầu cuối cho tất cả các tệp của bạn. Trong khi ưu tiên quyền riêng tư, nó vẫn cung cấp tất cả các tính năng tương tự như Google Drive và Microsoft OneDrive, bao gồm chỉnh sửa cộng tác và chia sẻ tệp an toàn với kiểm soát truy cập chi tiết.
Proton Drive cung cấp 5GB dung lượng lưu trữ miễn phí khi bạn đăng ký, nhưng bạn có thể nâng cấp lên gói trả phí nếu cần thêm dung lượng. Một số gói thậm chí còn bao gồm quyền truy cập vào các phiên bản trả phí của Proton Mail và Proton VPN.
Các ứng dụng phổ biến thường ưu tiên lợi nhuận hơn quyền riêng tư của bạn. Nhưng chỉ vì chúng phổ biến không có nghĩa là bạn phải gắn bó với chúng. Có rất nhiều lựa chọn thay thế cung cấp chức năng tương tự hoặc đôi khi vượt trội nhưng được xây dựng với quyền riêng tư làm trọng tâm. Tor Browser, Signal, Quad9, Mullvad VPN, Proton Mail và Proton Drive đều chứng minh rằng quyền riêng tư không hề biến mất. Bạn chỉ cần lựa chọn để có được nó.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những ứng dụng bảo mật này hoặc các giải pháp khác mà bạn tin tưởng trong phần bình luận dưới đây!