Thập kỷ qua, ngành phần cứng PC đã chứng kiến một giai đoạn tăng trưởng vượt bậc. Từ một thú vui tương đối ngách, nó đã bùng nổ thành một lĩnh vực phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự đổi mới nhanh chóng trong chính bản thân phần cứng. Hiện tại, ngành phần cứng PC dường như đã bước vào giai đoạn giống như “dậm chân tại chỗ” (stagnation), nhưng ai là người phải chịu trách nhiệm? Phải chăng là các nhà sản xuất đang gặp khó khăn trong việc đổi mới? Hay kỳ vọng của chúng ta với tư cách là người tiêu dùng đang trở nên thiếu thực tế?
Hiệu Năng Thế Hệ Mới Đang Giảm Dần
Chúng Ta Có Ít Lý Do Hơn Để Nâng Cấp
Nếu có một điều mà vài thế hệ phần cứng PC gần đây đã dạy cho chúng ta, thì đó là Định luật Moore chắc chắn đang tiến gần đến điểm giới hạn. Từ thế hệ này sang thế hệ khác, chúng ta chứng kiến sự cải thiện ít hơn bao giờ hết, nhưng điều này không chỉ phụ thuộc vào giới hạn vật lý của silicon trong máy móc. Chắc chắn vẫn có những bước tiến có thể đạt được—chúng ta chỉ đơn giản là không thấy chúng ở cấp độ người tiêu dùng nữa.
Card đồ họa RTX 4090 là một ví dụ điển hình. Mặc dù nó phần lớn đi theo đường cong hiệu năng trên mỗi watt tương tự như 4090, nhưng vẫn là một bước nhảy vọt đáng kể về hiệu năng. Bỏ qua yếu tố giá cả, chủ sở hữu RTX 4090 nâng cấp sẽ thấy lợi ích rõ ràng khi làm như vậy, nhưng điều tương tự không thể nói đối với phần còn lại của dòng sản phẩm. Tôi biết những người sở hữu card RTX 30 series không nâng cấp, và đó không phải vì vấn đề tồn kho hay giá cả. Đó là bởi vì hiệu năng tăng thêm đơn giản là không đáng kể.
Card đồ họa Nvidia GeForce RTX 4070 Super Founders Edition, biểu tượng của thế hệ GPU hiện tại.
Thậm chí còn ít lý do hơn để nâng cấp khi bạn đã sở hữu dòng RTX 40 series. Các mẫu tầm trung của dòng RTX 50 series, nói một cách nhẹ nhàng, không mấy ấn tượng. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi hai kiến trúc này có mối liên hệ chặt chẽ với nhau; cả Ada Lovelace và Blackwell đều được sản xuất trên cùng tiến trình 4N. Chắc chắn đã có những cải tiến về kiến trúc, nhưng những cải tiến này ít và xa hơn đáng kể so với, chẳng hạn, các kiến trúc Fermi, Kepler và Maxwell của thập kỷ 2010.
So sánh card đồ họa ASUS STRIX 1080 Ti và EVGA RTX 3080, minh họa sự phát triển hiệu năng giữa các thế hệ GPU.
Tuy nhiên, đã có những phát triển thú vị hơn ở mảng CPU, với công nghệ 3D V-Cache của AMD tạo ra những bước đột phá lớn cho những người theo đuổi tốc độ khung hình. Dù vậy, hơi đáng suy ngẫm khi biết rằng Ryzen 7 5800X3D, CPU 3D V-Cache đầu tiên của AMD, đã được phát hành vào tháng 4 năm 2022, tính đến nay đã hơn 2 năm rồi. Tôi sẽ không đi xa đến mức nói rằng lĩnh vực CPU đã trì trệ nhiều như GPU, nhưng chắc chắn nó không cách xa mô tả đó.
Vấn Đề Đảm Bảo Chất Lượng (QA) Rất Tệ
Các Vụ “Khói Phép Thuật” Làm Việc Nâng Cấp Kém Hấp Dẫn
Một lý do dẫn đến sự trì trệ có thể liên quan đến các quy trình đảm bảo chất lượng đáng ngờ mà chúng ta đã chứng kiến từ các nhà sản xuất lớn trong không gian phần cứng PC. Để đưa ra một ví dụ song song về CPU, các bộ xử lý Intel thế hệ thứ 13 và 14 đã bị ảnh hưởng bởi vấn đề mất ổn định nghiêm trọng kéo dài nhiều tháng mà không được giải quyết triệt để, khiến một số người dùng có bộ xử lý thậm chí không thể mở ứng dụng. Về phía GPU, việc Nvidia lựa chọn tiêu chuẩn 12VHPW để cung cấp nguồn phụ cho card đồ họa của họ cuối cùng đã là một sai lầm khá tai hại. Do thiết kế kém và một phần lỗi người dùng, vụ lùm xùm đầu nối nóng chảy mà chúng ta đã chứng kiến trong vài năm qua chắc chắn không tạo dựng được niềm tin trong tâm trí người tiêu dùng. Kết hợp điều đó với việc thiếu nhân ROPs trên các dòng card RTX mới nhất của họ, và tôi thực sự không thể trách bất kỳ ai khi họ tạm dừng thú vui với phần cứng PC của mình.
Người dùng cầm card đồ họa Nvidia RTX 4060, thế hệ card gần đây đối mặt với nhiều tranh cãi về chất lượng và hiệu năng.
AI Không Chỉ Là “Từ Khóa Hot”
Đó Là Trọng Tâm Lớn Đối Với Các Ông Lớn
Phần lớn sự hoài nghi xung quanh phần cứng PC gần đây đến từ sự bùng nổ AI và tác động của nó đối với cách các công ty nói chung đang đối xử với người tiêu dùng. Xung quanh mọi ngóc ngách, đều có một tính năng AI nào đó, ẩn mình, chờ đợi để được nhấn mạnh tại buổi giới thiệu và cài đặt vào máy tính của bạn bất cứ lúc nào.
Hình ảnh so sánh trải nghiệm chơi game với và không sử dụng công nghệ nâng cấp hình ảnh DLSS 4 của Nvidia, thể hiện vai trò của AI trong đồ họa.
Tôi cảm thấy đủ tự tin để nói rằng hầu hết những người đam mê phần cứng PC đều khá mệt mỏi với việc các tính năng AI bị “ép buộc” vào các sản phẩm ngẫu nhiên, nhưng nếu như vậy vẫn chưa đủ, thì các công nghệ nâng cấp hình ảnh dựa trên AI chắc chắn đã ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận về các bản phát hành phần cứng hiện tại và sắp tới. Các công nghệ upscalers rất có khả năng mang lại trải nghiệm chơi game mượt mà trên một cỗ máy yếu, nhưng khi một công ty như Nvidia đưa ra những tuyên bố đáng xấu hổ như “hiệu năng của 5070 ngang bằng 4090”, đó là dấu hiệu cho thấy mọi thứ đã trì trệ. Tất nhiên, không chỉ riêng Nvidia phải chịu trách nhiệm về điều này, nhưng họ chắc chắn là hình mẫu tiêu biểu của AI trong lĩnh vực phần cứng PC hiện nay.
Tuy nhiên, không phải tất cả đều là u ám. Vẫn có những công ty đang tạo ra những điều thú vị trong lĩnh vực này, nhưng họ đang bị lu mờ bởi những bản phát hành phần lớn gây thất vọng mà chúng ta đã trải nghiệm trong những năm gần đây. Ví dụ, mảng vỏ máy và tản nhiệt của ngành công nghiệp đã khá sôi động. ARM đang dần xuất hiện trên desktop và các yếu tố hình thức mới đang dần tìm được chỗ đứng của mình. Bất kể chúng ta có sử dụng những thứ đó hay không, thật thú vị khi thấy một số tiến bộ.
Card đồ họa Intel Arc B580 được lắp đặt, đại diện cho nỗ lực của Intel trong thị trường GPU và xu hướng phát triển đa dạng.
Đó Là Sự Kết Hợp Của Tất Cả Các Yếu Tố Này
Chúng ta đã đi một chặng đường dài kể từ thời những bước nhảy vọt hiệu năng 15-20% mỗi thế hệ, và dường như Định luật Moore đang bị thử thách hơn bao giờ hết. Chắc chắn vẫn có những bước tiến đáng kể, và đổi mới không phải lúc nào cũng có nghĩa là tăng hiệu năng ngay lập tức, nhưng sẽ thật tuyệt nếu sớm có một bản phát hành phần cứng hấp dẫn nào đó. Có lẽ bước nhảy vọt lớn tiếp theo về tiến trình xử lý sẽ mang lại những cải tiến đáng kể mà người tiêu dùng thực sự cảm nhận được, thay vì những cải tiến trung tâm dữ liệu khó cảm nhận hơn.
