Trong thế giới công nghệ hiện đại, Dark Mode hay “chế độ tối” đã trở thành một tính năng phổ biến, xuất hiện trên hầu hết các thiết bị từ điện thoại thông minh, máy tính xách tay đến các ứng dụng hàng ngày. Với những lời quảng cáo về khả năng giảm mỏi mắt và tiết kiệm pin, Dark Mode nhanh chóng được nhiều người dùng ưa chuộng. Tuy nhiên, liệu những lợi ích này có thực sự đúng như kỳ vọng, hay đây chỉ là một xu hướng được thổi phồng? Là chuyên gia công nghệ tại thegioicongnghe.net, chúng tôi sẽ cùng bạn đi sâu phân tích và làm rõ những lầm tưởng về chế độ tối, giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho trải nghiệm sử dụng thiết bị của mình.
Dark Mode Là Gì? Khác Biệt Với Chế Độ Ban Đêm (Night Mode) Ra Sao?
Dark Mode là một cài đặt hiển thị thay đổi bảng màu của thiết bị từ nền trắng/sáng truyền thống sang nền tối hơn, thường là đen hoặc xám đậm, với chữ và các yếu tố giao diện sáng màu.
Mặc dù tưởng chừng là một xu hướng hiện đại, nhưng Dark Mode thực chất đã có mặt trên một số máy tính đời đầu với màn hình hiển thị văn bản màu xanh lá trên nền đen. Đến những năm 80, màn hình trắng hiển thị chữ đen (tương tự mực đen trên giấy) mới trở nên phổ biến. Hàng thập kỷ sau, Dark Mode lại “làm mưa làm gió” nhờ những lợi ích được cho là có và sự hấp dẫn về mặt thẩm mỹ. Bạn có thể bật chế độ tối trên nhiều ứng dụng riêng lẻ như Chrome, Pinterest để có trải nghiệm người dùng nhất quán.
Điện thoại hiển thị ứng dụng Pinterest với giao diện Dark Mode được bật, người dùng đang tương tác với màn hình.
Điều quan trọng cần phân biệt là Dark Mode khác với Night Mode (chế độ ban đêm). Night Mode thường thêm một lớp màu ấm (thường là vàng hoặc đỏ) vào màn hình và giảm độ sáng. Quan trọng hơn, Night Mode còn giúp giảm ánh sáng xanh – yếu tố có thể ảnh hưởng đến năng suất và chu kỳ giấc ngủ của bạn. Nếu bạn có thói quen sử dụng điện thoại trên giường, việc bật Night Mode là một cách tuyệt vời để cải thiện vệ sinh giấc ngủ. Bạn thậm chí có thể cài đặt Night Mode tự động kích hoạt vào một thời điểm nhất định trong ngày.
Trong khi đó, khi bạn kích hoạt Dark Mode, bạn sẽ thấy một bảng màu tối đồng nhất trên toàn bộ giao diện thiết bị, trừ khi bạn tự tay tắt nó.
Dark Mode Có Thực Sự Giảm Mỏi Mắt?
Nhiều người tin rằng việc chuyển điện thoại và các ứng dụng sang Dark Mode sẽ ngay lập tức giảm mỏi mắt. Không thể phủ nhận, mỏi mắt là một vấn đề phổ biến, đặc biệt khi hầu hết chúng ta dành phần lớn thời gian trong ngày dán mắt vào màn hình. Ý tưởng rằng việc thay đổi một cài đặt hiển thị đơn giản trên điện thoại có thể mang lại giải pháp nhanh chóng chắc chắn là hấp dẫn, nhưng nó cũng quá đơn giản.
Một phụ nữ đang xoa mắt, biểu hiện của tình trạng mỏi mắt do sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài.
Mặc dù Dark Mode có thể giúp giảm mỏi mắt trong điều kiện ánh sáng yếu, nơi màn hình sáng của điện thoại là nguồn sáng duy nhất, nhưng nó lại không hiệu quả nhiều trong môi trường có ánh sáng mạnh. Thậm chí, việc sử dụng Dark Mode vào ban ngày thực sự buộc mắt bạn phải làm việc vất vả hơn để tập trung, điều này có thể dẫn đến mệt mỏi mắt nhiều hơn.
Nếu bạn lo lắng về tình trạng mỏi mắt, việc sử dụng Dark Mode vào buổi tối (khi đèn thường mờ hơn) có thể hữu ích. Tuy nhiên, vào ban ngày, tốt nhất bạn nên để chế độ sáng. Ngoài ra, hãy đặt thiết bị ở ngang hoặc thấp hơn tầm mắt để ngăn ngừa mỏi mắt.
Chế Độ Tối Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Đọc Như Thế Nào?
Bạn nghĩ rằng việc đọc trên Dark Mode sẽ dễ dàng hơn? Điều đó không phải lúc nào cũng đúng. Hãy nghĩ mà xem, chúng ta đã tiến hóa để nhìn thấy các vật thể tối trên nền sáng. Điều này có nghĩa là nền trắng của điện thoại không nên ảnh hưởng đến khả năng đọc của bạn.
Các nhà nghiên cứu từ Journal of the Human Factors and Ergonomics Society đã tìm thấy trong một nghiên cứu rằng việc sử dụng phân cực dương (positive polarity), tức chế độ sáng, cải thiện khả năng nhận thức chi tiết. Tương tự, một nghiên cứu khác cũng phát hiện ra rằng phân cực dương làm cho văn bản dễ đọc hơn so với phân cực âm (negative polarity – nền tối).
Người dùng đọc sách trên giường bằng máy đọc sách Onyx Boox Go 10.3, làm nổi bật khả năng đọc trong môi trường thiếu sáng.
Cũng cần lưu ý rằng những người bị loạn thị có thể gặp khó khăn khi đọc văn bản ở Dark Mode do hiệu ứng hào quang (halo effect), khiến văn bản sáng trên nền tối xuất hiện mờ đi. Với thực tế là cứ ba người thì có một người có thể bị loạn thị, một phần đáng kể dân số có thể đang trải nghiệm điều kiện đọc không lý tưởng khi sử dụng Dark Mode trên thiết bị của họ.
Tiết Kiệm Pin: Lợi Ích Có Đáng Kể?
Một trong những ưu điểm chính được quảng bá của Dark Mode là khả năng giúp tiết kiệm pin cho thiết bị của bạn. Với việc chúng ta phụ thuộc vào điện thoại cho mọi thứ, từ soạn email công việc đến nghe podcast, dễ hiểu tại sao bất cứ điều gì tuyên bố kéo dài thời lượng pin đều là một điểm cộng lớn.
Tuy nhiên, mặc dù Dark Mode thực sự có thể dẫn đến tiết kiệm pin, lợi ích này chỉ áp dụng cho các điện thoại có màn hình OLED và AMOLED.
Màn hình iPhone hiển thị thông tin sử dụng pin cùng các biểu tượng trạng thái pin, minh họa mức tiêu thụ năng lượng của thiết bị.
Nếu bạn có thiết bị với màn hình LCD, nơi một tấm đèn nền chiếu sáng tất cả các điểm ảnh, việc chuyển sang Dark Mode sẽ không ảnh hưởng đến thời lượng pin. Vì vậy, trước khi bạn thực hiện bất kỳ thay đổi nào, hãy kiểm tra xem điện thoại của bạn có màn hình AMOLED hay LCD.
Ngay cả với các thiết bị màn hình OLED và AMOLED, bạn có thể chỉ nhận thấy sự khác biệt đáng kể nếu độ sáng chế độ sáng của bạn trước đó được đặt ở mức 100%. Ngược lại, nếu độ sáng điện thoại của bạn được đặt ở mức 30% đến 40% (như mặc định), các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc chuyển sang Dark Mode chỉ tăng thời lượng pin trung bình lên tới 9%.
Mức tiết kiệm này quá nhỏ đến nỗi hầu hết người dùng sẽ không nhận thấy sự khác biệt khi chuyển sang Dark Mode. Thực tế, có nhiều mẹo đã được chứng minh và thử nghiệm khác có thể giúp kéo dài thời lượng pin trên điện thoại Android hoặc iPhone. Những chiến lược này có thể hiệu quả hơn nếu bạn muốn tăng thời lượng pin.
Dark Mode Có Giúp Hạn Chế Phân Tâm Không?
Trừ khi bạn sử dụng một ứng dụng cụ thể để giúp tập trung và tránh sao nhãng, việc chuyển từ chế độ sáng sang Dark Mode sẽ không tạo ra sự khác biệt đáng kể. Dark Mode chỉ đơn thuần thay đổi giao diện trực quan của điện thoại, nhưng nó không tắt thông báo hay giúp bạn đa nhiệm dễ dàng hơn.
Một người đang làm việc trên laptop, bên cạnh là biểu tượng đồng hồ cát và các ứng dụng, tượng trưng cho sự tập trung và năng suất trong công việc.
Nếu bạn đang tìm cách tối đa hóa năng suất mà không cần cài đặt ứng dụng, một số tính năng tích hợp của Android có thể giúp giảm thiểu sự phân tâm. Ví dụ, bạn có thể sử dụng Chế độ Tập trung (Focus Mode) hoặc chế độ Không Làm Phiền (Do Not Disturb) để làm việc mà không bị gián đoạn. Bạn nên thử các cài đặt này thay vì kỳ vọng Dark Mode sẽ giúp ích đáng kể trong việc hạn chế sự phân tâm.
Khi Nào Bạn Nên Sử Dụng Dark Mode?
Tất cả những điều trên không có nghĩa là bạn không bao giờ nên sử dụng Dark Mode trên điện thoại hoặc các thiết bị khác. Nếu bạn đang ở trong phòng thiếu ánh sáng, việc bật Dark Mode trên thiết bị có thể giảm thiểu độ chói và giúp văn bản dễ đọc hơn. Cài đặt hiển thị mờ hơn, cho dù là Dark Mode hay Night Mode, cũng hữu ích nếu bạn nhạy cảm với ánh sáng mạnh.
Ngoài ra, nếu bạn quan tâm đến thời lượng pin của thiết bị và đang sử dụng điện thoại có màn hình OLED hoặc AMOLED, hãy thử chuyển sang Dark Mode để xem liệu nó có tạo ra sự khác biệt đáng kể hay không. Vì bạn luôn có thể chuyển về chế độ sáng, không có gì sai khi thử nghiệm.
Kết Luận
Dark Mode là một tính năng thú vị với giao diện hiện đại và cá tính, nhưng những lợi ích về giảm mỏi mắt và tiết kiệm pin thường không lớn như nhiều người vẫn nghĩ, đặc biệt là trong điều kiện ánh sáng ban ngày hoặc với màn hình LCD. Tuy nhiên, nó vẫn là một lựa chọn tuyệt vời trong môi trường thiếu sáng hoặc đối với những người nhạy cảm với ánh sáng chói.
Hãy là người dùng thông thái và hiểu rõ thiết bị của mình để đưa ra quyết định sử dụng Dark Mode một cách hiệu quả nhất. Đừng ngần ngại thử nghiệm để xem chế độ này phù hợp với bạn trong những tình huống nào. Bạn nghĩ sao về Dark Mode? Hãy chia sẻ ý kiến và trải nghiệm của bạn với thegioicongnghe.net trong phần bình luận dưới đây!
Tài liệu Tham Khảo
- All About Vision. “Digital Eye Strain.”
(https://www.allaboutvision.com/cvs/irritated.htm) - Journal of the Human Factors and Ergonomics Society. “The effects of polarity on perception of detail.”
(https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0018720813515509?) - National Library of Medicine. “Positive polarity makes text more legible than negative polarity.”
(https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28166901/) - Purdue University Newsroom. “Dark mode may not save your phone’s battery life as much as you think, but there are a few silver linings.”
(https://www.purdue.edu/newsroom/archive/releases/2021/Q3/dark-mode-may-not-save-your-phones-battery-life-as-much-as-you-think,-but-there-are-a-few-silver-linings.html)
