Nhiều smartphone hiện nay được trang bị cảm biến camera chính cực kỳ sắc nét, với độ phân giải từ 50 đến 200 megapixel. Con số này thậm chí còn cao hơn mức nhiều nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp sử dụng. Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết số pixel đó được dùng để cải thiện hiệu suất trong điều kiện thiếu sáng và hỗ trợ zoom kỹ thuật số. Zoom kỹ thuật số lại đi kèm với một số nhược điểm đáng kể nếu bạn phóng to quá mức.
Một camera tele chuyên dụng sẽ vượt trội hơn bất kỳ khả năng zoom kỹ thuật số nào, miễn là nó có thông số kỹ thuật tốt. Điều này khiến việc tìm hiểu kỹ công nghệ camera của điện thoại trở nên quan trọng trước khi bạn quyết định mua.
Trước khi chuyển sang viết lách toàn thời gian, tôi từng là nhiếp ảnh gia bán thời gian. Tôi không phải là Richard Avedon, nhưng tôi biết cách sử dụng đèn studio và máy ảnh DSLR, và thế là đủ để có được vài công việc. Tôi bắt đầu với chiếc Nikon D70, sau đó nâng cấp lên D300.
Chiếc D300 đã phục vụ tôi rất tốt cho đến khi tôi bán nó, nhưng xét theo tiêu chuẩn hiện đại thì nó khá cũ kỹ. Máy có cảm biến 12.3 megapixel, quá nhiễu để sử dụng ở ISO trên 1600, hoặc thường chỉ đến ISO 800. Đối lập hoàn toàn với chiếc iPhone 16 Pro của tôi, với cảm biến chính 48 megapixel, đôi khi có thể chụp ảnh trong điều kiện gần như bóng tối nhờ sự kết hợp của xử lý phần mềm và chống rung quang học. Tôi đã ước có được khả năng đó khi chụp ảnh tiệc cưới ngày xưa. Ngày nay, một số điện thoại thậm chí còn sở hữu số megapixel cao đến mức phi lý, từng được coi là đỉnh cao công nghệ, chẳng hạn như Samsung Galaxy S25 Ultra đạt tới 200 megapixel.
Tuy nhiên, dù mua điện thoại hay máy ảnh chuyên dụng, tôi vẫn đánh giá cao ống kính tele tiêu cự dài hơn là cảm biến chính sắc nét nhất có thể. Tôi sẽ giải thích lý do tại sao.
Một người dùng quay video bằng camera iPhone 16 Pro.
Liệu iPhone 16 Pro có đáng mua cho nhiếp ảnh gia và quay phim?
Chỉ gọi là Pro không phải lúc nào cũng làm cho nó chuyên nghiệp.
Tại sao nhà sản xuất điện thoại nhấn mạnh cảm biến chính sắc nét hơn
Không chỉ là để khoe khoang
Cụm camera sau trên điện thoại Samsung Galaxy S25 Ultra với nhiều ống kính.
Hãy cùng lùi lại một chút – giá trị của một cảm biến chính cực kỳ sắc nét là gì? Rốt cuộc, cảm biến trên chiếc D300 của tôi đủ tốt để in ảnh chân dung cỡ 8×10 inch. Về lý thuyết, một cảm biến 200 megapixel có thể xuất ra độ phân giải 12,240 x 6,320 pixel, vượt xa TV 8K, chứ chưa nói đến một khung ảnh bạn treo trên lò sưởi. Giả thuyết, bạn có thể chụp ảnh để treo trên các biển quảng cáo lớn mà bạn thấy dọc đường cao tốc.
Câu trả lời là các nhà sản xuất điện thoại không thực sự theo đuổi độ phân giải tối đa. Thay vào đó, họ đang theo đuổi hai thứ, thứ nhất là độ nhạy sáng. Với cảm biến lớn hơn, các pixel có thể được “gộp” lại với nhau (pixel binning) để cải thiện hiệu suất trong điều kiện thiếu sáng. Bạn tạm thời hy sinh độ phân giải, nhưng tốt hơn là có một bức ảnh 12 megapixel có thể sử dụng được thay vì một bức ảnh 50 megapixel bị nhiễu và mờ. Trong điều kiện đủ sáng, việc gộp pixel có thể giảm bớt.
Các nhà sản xuất điện thoại đang theo đuổi hai điều: độ nhạy sáng và hiệu ứng zoom rẻ tiền.
Cảm biến lớn cũng là một cách rẻ tiền để đạt được hiệu ứng zoom. Vì một ảnh 4K sẽ vừa với ảnh 100- hoặc 200-megapixel nhiều lần, bạn thường có thể crop (cắt cúp) để zoom mà hầu như không mất đi chi tiết đáng kể. Với xử lý phần mềm, các vấn đề tiềm ẩn có thể được che đậy.
Camera tele chuyên dụng phức tạp hơn nhiều. Chúng không chỉ cần một cảm biến riêng, mà còn cần một hệ thống ống kính lớn hơn, khó nhét vào kích thước của một chiếc smartphone. Đó là lý do tại sao nhiều thiết bị cao cấp có cụm camera lồi lên rất lớn. Kết quả là, zoom “kỹ thuật số” có thể rẻ hơn đáng kể so với zoom quang học thực sự.
Thanh camera đặc trưng ở mặt lưng của điện thoại Google Pixel 9.
5 mẹo chụp ảnh bằng điện thoại giúp ảnh của bạn không bị ‘fail’
Bạn có thể làm được rất nhiều điều với ít trang bị nếu suy nghĩ như một người chuyên nghiệp.
Tại sao dân chuyên nghiệp ưa chuộng Tele
Miễn là có thông số tốt
Giao diện phần mềm chỉnh sửa ảnh Affinity Photo cho phép cắt xén hình ảnh.
Hãy lưu ý rằng tôi đã nói cảm biến chính lớn cho phép tạo ra “hiệu ứng” zoom rẻ tiền. Thực tế, tất nhiên, là bạn chỉ đang phóng lớn một phần của hình ảnh ở xa hơn. Điều đó không chỉ có nghĩa là mất chi tiết tiềm năng, mà còn là việc phóng đại bất kỳ khuyết điểm nào, chẳng hạn như nhiễu cảm biến hoặc hạt bụi. Và ảnh càng bị cắt cúp nhiều, bạn càng dễ nhận thấy các pixel riêng lẻ, vì bạn đang làm việc với ít pixel hơn. Bạn có thể zoom kỹ thuật số vào đỉnh tòa nhà Empire State từ Hoboken, nhưng bức ảnh thu được sẽ là một mớ pixel bị vỡ.
Zoom kỹ thuật số cũng có thể làm trầm trọng thêm các quang sai, chẳng hạn như biến dạng do nhiệt. Ống kính tele cũng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố này, nhưng ít nhất các quang sai sẽ ít nổi bật hơn trong khung hình.
Bạn có thể zoom kỹ thuật số vào đỉnh tòa nhà Empire State từ Hoboken – nhưng bức ảnh thu được có thể là một mớ pixel bị vỡ.
Ngoài tất cả những điều này, còn có sự khác biệt rõ rệt về phối cảnh với zoom quang học. Ống kính tele có xu hướng làm phẳng chủ thể so với hậu cảnh và giúp dễ dàng đạt được độ sâu trường ảnh nông (phông nền mờ), ít nhất là khi chủ thể ở gần. Đây là lý do tại sao các nhiếp ảnh gia chân dung thường sử dụng ống kính 70- đến 120-millimeter, trong khi ống kính 50-millimeter về lý thuyết có thể đủ. Kết quả cho ra “nghệ thuật” hơn, nói một cách đơn giản.
Lưu ý ở đây là camera tele phải đáp ứng được các thông số kỹ thuật nhất định. Bất kỳ cảm biến nào dưới 12 megapixel đều đáng nghi ngờ, và ngay cả khi trên ngưỡng đó, cảm biến tele thường hoạt động kém hơn trong điều kiện thiếu sáng. Điều đó khiến chống rung cơ học (OIS) trở nên cần thiết – đôi khi tôi vẫn gặp ảnh bị mờ với zoom 5x ngay cả trong điều kiện đủ sáng.
Mọi người chụp ảnh selfie bằng điện thoại Pixel 9 Pro, minh họa tính năng zoom.
Super Res Zoom của Pixel 9 đạt đến điểm lý tưởng – phần còn lại là AI quá mức
Pixel 9 Pro hỗ trợ Super Res Zoom trong video lần đầu tiên, và đó là một ví dụ điển hình về các tính năng hỗ trợ AI có ý nghĩa trên điện thoại Google.
Bạn có đang tự giới hạn khả năng với camera 200 megapixel không?
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng
Điện thoại Galaxy S25 Ultra đặt trên mặt bàn nhìn từ trên xuống.
Bạn không nhất thiết phải “chịu thiệt” nếu sở hữu một chiếc điện thoại có camera chính megapixel cao nhưng camera tele kém hoặc không có. Thay vào đó, điều đó sẽ phụ thuộc vào tần suất bạn chụp trong điều kiện không bình thường. Hầu hết các bức ảnh có xu hướng được chụp ở cự ly gần với chủ thể, không quá vài mét, và trong môi trường đủ sáng và rõ ràng. Trong những tình huống đó, việc cắt cúp để zoom không phải là vấn đề lớn, vì điện thoại của bạn không phải phóng đại quá nhiều.
Lý tưởng nhất, các nhà sản xuất điện thoại nên cung cấp cả hai thứ tốt nhất, biến camera tele tiêu cự dài thành tiêu chuẩn và nâng cấp cảm biến liên quan.
Khi bạn cố gắng vượt qua giới hạn, zoom kỹ thuật số sẽ bộc lộ nhược điểm. Giả sử bạn đang tham dự một lễ hội âm nhạc mùa hè, nhưng cố gắng zoom vào ca sĩ chính từ phía sau đám đông. Bạn có thể chụp được một bức ảnh có thể sử dụng, độ phân giải cao – nhưng đừng quá tin vào điều đó. Zoom quang học nói chung sẽ đáng tin cậy hơn miễn là sân khấu được chiếu sáng đủ, bạn có đủ độ dài zoom và có thể giữ tay vững.
Lý tưởng nhất, các nhà sản xuất điện thoại nên cung cấp cả hai thứ tốt nhất, biến camera tele tiêu cự dài thành tiêu chuẩn và nâng cấp cảm biến liên quan. Điều đó chắc chắn sẽ đến vào một lúc nào đó. Còn hiện tại, nếu bạn quan tâm đến chất lượng ảnh, tôi khuyên bạn nên tìm hiểu kỹ thông số camera chính xác của từng chiếc điện thoại trước khi mua.
