Ngôi nhà hiện đại của bạn giờ đây đã được trang bị vô số thiết bị công nghệ thông minh, từ những chiếc TV màn hình phẳng cho đến bộ định tuyến Wi-Fi, tất cả đều góp phần đơn giản hóa cuộc sống và giữ chúng ta kết nối. Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng, nhiều thiết bị trong số này lại trở thành mục tiêu “dễ xơi” đối với tội phạm mạng. Nếu không được bảo vệ đúng cách, những tiện ích này có thể đẩy quyền riêng tư và an ninh của bạn vào vòng nguy hiểm. May mắn thay, chỉ với một vài bước đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tăng cường bảo mật cho không gian sống kỹ thuật số của mình. Bài viết này của thegioicongnghe.net sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về các mối đe dọa tiềm ẩn và hướng dẫn chi tiết cách bảo vệ hiệu quả các thiết bị thông minh phổ biến trong gia đình bạn khỏi các cuộc tấn công mạng.
1. Bộ Định Tuyến Wi-Fi (Wi-Fi Routers)
Nếu có một thiết bị trong nhà mà tin tặc khao khát chiếm quyền kiểm soát nhất, thì đó chính là bộ định tuyến Wi-Fi của bạn. Lý do là bởi router kết nối tất cả các thiết bị của bạn với internet. Một bộ định tuyến bị xâm nhập có thể cho phép hacker truy cập vào mọi thiết bị trong mạng của bạn, từ máy tính xách tay đến tủ lạnh thông minh.
Hai lỗ hổng phổ biến của bộ định tuyến Wi-Fi là phần mềm firmware lỗi thời và việc sử dụng thông tin đăng nhập mặc định. Một nghiên cứu của Hiệp hội Kế toán Công chứng Ohio (Ohio Society of CPAs) cho thấy 89% số người được hỏi chưa bao giờ cập nhật firmware cho router của họ và 72% chưa từng thay đổi mật khẩu Wi-Fi mặc định.
Để bảo vệ router của bạn, hãy đảm bảo firmware của nó luôn được cập nhật. Nếu bạn không quen với quy trình này, hãy tham khảo hướng dẫn cách cập nhật firmware cho router. Tiếp theo, hãy thay đổi thông tin đăng nhập mặc định thành một mật khẩu mạnh và độc đáo. Sử dụng kết hợp các chữ cái viết hoa, viết thường, số và ký hiệu để tăng cường độ khó.
Mã hóa cũng là yếu tố quan trọng. Hãy bật mã hóa WPA3 nếu router của bạn hỗ trợ – hoặc ít nhất là WPA2 – để bảo vệ mạng của bạn khỏi truy cập trái phép.
Bộ định tuyến Wi-Fi hiện đại với bốn ăng-ten trên bàn gỗ sáng, biểu tượng của kết nối internet gia đình an toàn.
2. Camera An Ninh Thông Minh và Chuông Cửa Thông Minh
Camera an ninh thông minh và chuông cửa thông minh được thiết kế để bảo vệ ngôi nhà của bạn, nhưng chúng có thể gây ra điều ngược lại nếu không được bảo mật. Tương tự như bộ định tuyến Wi-Fi, firmware lỗi thời và mật khẩu mặc định là những lỗ hổng hàng đầu đối với camera và chuông cửa thông minh. Hacker lợi dụng những điểm yếu này để truy cập các luồng video trực tiếp, vô hiệu hóa thiết bị, hoặc thậm chí sử dụng chúng làm cổng vào toàn bộ mạng của bạn.
Để tăng cường bảo mật, hãy bắt đầu bằng cách thay đổi mật khẩu mặc định và bật xác thực hai yếu tố (2FA) nếu có. Đảm bảo firmware của camera luôn được cập nhật, vì các nhà sản xuất thường xuyên phát hành các bản vá cho những lỗ hổng mới phát hiện.
Hãy chọn các mẫu camera có tính năng mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption) cho luồng video, điều này ngăn chặn truy cập trái phép ngay cả khi dữ liệu bị chặn. Ngoài ra, tránh sử dụng mạng Wi-Fi công cộng để truy cập nguồn cấp dữ liệu camera của bạn, vì các kết nối này thường không được bảo mật và dễ bị khai thác.
Người dùng đang xem nguồn cấp dữ liệu video từ camera an ninh thông minh trên điện thoại, nhấn mạnh tính năng giám sát và bảo vệ nhà cửa.
3. Loa Thông Minh và Trợ Lý Giọng Nói
Loa thông minh và các trợ lý giọng nói như Alexa, Google Assistant, và Siri mang lại sự tiện lợi đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, những thiết bị này luôn lắng nghe và cũng có thể gây ra rủi ro bảo mật.
Vào tháng 8 năm 2024, NCC Group đã báo cáo các lỗ hổng trong loa thông minh Sonos có thể cho phép hacker nghe lén người dùng. Đây chỉ là một trong số nhiều sự cố mà loa thông minh đã chứng tỏ là thiết bị dễ bị tấn công.
Có một giới hạn cho những gì bạn có thể làm để bảo vệ loa thông minh của mình – đặc biệt là khi đó là lỗ hổng từ phía nhà sản xuất. Tuy nhiên, bạn có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách xem xét lại quyền của thiết bị và tắt các tính năng như mua hàng bằng giọng nói hoặc truy cập từ xa nếu không cần thiết.
Một điều nữa bạn có thể làm là thận trọng khi kết nối các ứng dụng hoặc dịch vụ của bên thứ ba với trợ lý giọng nói của mình, vì những ứng dụng này có thể tiềm ẩn các lỗ hổng bảo mật.
Loa thông minh Amazon Echo màu đen đặt trên bàn, phía sau là hình ảnh mờ của một người, minh họa thiết bị trợ lý giọng nói trong môi trường gia đình.
4. TV Thông Minh (Smart TVs)
TV thông minh của bạn cũng có thể là một cánh cửa cho hacker và các công cụ theo dõi dữ liệu. Nhiều TV thông minh thu thập dữ liệu về thói quen xem của bạn, và nếu bị hack, chúng có thể trở thành cổng để kẻ tấn công xâm nhập mạng gia đình của bạn. Một số TV thông minh thậm chí còn đi kèm với camera và micro tích hợp, những tính năng này có thể bị khai thác để gián điệp nếu không được bảo mật đúng cách.
Để tự bảo vệ mình, hãy bắt đầu bằng cách tắt ACR (Automatic Content Recognition) và các tính năng theo dõi khác trong cài đặt của TV. Mỗi thương hiệu TV lại đặt tùy chọn này ở một vị trí khác nhau, nhưng một tìm kiếm nhanh với model TV của bạn sẽ chỉ ra đúng hướng. Ngoài ra, hãy tránh cài đặt các ứng dụng không cần thiết – mỗi ứng dụng là một rủi ro bảo mật tiềm ẩn, đặc biệt nếu nó không đến từ một nhà phát triển đáng tin cậy.
Màn hình TV thông minh Sharp đang hiển thị giao diện của TiVo OS, thể hiện một hệ thống giải trí gia đình hiện đại và các ứng dụng thông minh.
5. Trung Tâm Nhà Thông Minh và Hệ Thống Tự Động Hóa
Trung tâm nhà thông minh (smart home hubs) cho phép bạn điều khiển mọi thứ từ đèn đến bộ điều nhiệt chỉ bằng một lệnh duy nhất. Nhưng sự tiện lợi đó cũng khiến chúng trở thành mục tiêu có giá trị cao đối với hacker. Nếu một hacker xâm nhập vào trung tâm của bạn, họ có thể có khả năng kiểm soát mọi thiết bị được liên kết với nó.
Rủi ro lớn nhất đến từ mật khẩu yếu và phần mềm chưa được vá lỗi. Nhiều người dùng thiết lập trung tâm nhà thông minh của họ một lần và quên đi việc bảo trì, khiến chúng dễ bị khai thác bởi những lỗ hổng mà các nhà sản xuất đã vá trong các bản cập nhật mới hơn. Kẻ tấn công cũng có thể khai thác các phương pháp xác thực yếu thông qua thông tin đăng nhập mặc định hoặc tấn công vét cạn (brute-force attacks).
Để giữ cho trung tâm của bạn an toàn, hãy sử dụng mật khẩu mạnh, độc đáo – đặc biệt nếu trung tâm của bạn yêu cầu tài khoản trực tuyến. Xác thực hai yếu tố (2FA) là điều bắt buộc khi có sẵn. Ngoài ra, hãy thường xuyên kiểm tra các bản cập nhật firmware để đảm bảo bạn đang chạy các bản vá bảo mật mới nhất.
Một rủi ro khác thường bị bỏ qua là tích hợp của bên thứ ba. Nhiều trung tâm hỗ trợ hàng tá thiết bị và ứng dụng thông minh, nhưng mỗi kết nối đều là một lỗ hổng tiềm ẩn. Chỉ liên kết các thiết bị đáng tin cậy và hãy cảnh giác khi cấp quá nhiều quyền. Nếu một ứng dụng của bên thứ ba ngẫu nhiên không cần truy cập vào hệ thống an ninh của bạn, đừng cấp quyền cho nó.
Cuối cùng, hãy cân nhắc thiết lập một mạng riêng dành cho các thiết bị nhà thông minh của bạn. Nhiều bộ định tuyến cho phép bạn tạo một mạng khách riêng biệt, giữ cho các thiết bị IoT của bạn được cách ly khỏi kết nối máy tính và điện thoại chính của bạn. Bằng cách này, việc xâm nhập vào trung tâm của bạn sẽ không cho phép truy cập ngay lập tức vào các thiết bị khác.
Một chiếc iPad được gắn trên tường, hoạt động như một trung tâm điều khiển nhà thông minh, cho phép quản lý các thiết bị IoT khác nhau.
6. Máy Chơi Game (Gaming Consoles)
Nếu bạn nghĩ rằng máy chơi game chỉ để giải trí, thì hacker sẽ rất muốn chứng minh điều ngược lại. Từ thông tin thanh toán được lưu trữ cho đến các tính năng thoại và camera, những thiết bị này chứa nhiều dữ liệu cá nhân hơn hầu hết mọi người nhận ra.
Kaspersky Lab đã báo cáo sự gia tăng 13% các cuộc tấn công phần mềm độc hại vào game trong nửa đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm 2021. Hacker sử dụng thông tin đăng nhập bị đánh cắp từ các trang web khác để đột nhập vào tài khoản game, đặc biệt nếu bạn đã tái sử dụng mật khẩu. Một khi đã xâm nhập, chúng có thể thực hiện các giao dịch mua trái phép, bán tài khoản của bạn trực tuyến hoặc thậm chí khóa bạn khỏi tài khoản hoàn toàn.
Quyền riêng tư cũng là một mối lo ngại. Các máy chơi game thu thập dữ liệu về mọi thứ, từ thói quen chơi game đến các cuộc trò chuyện thoại của bạn. Mặc dù điều này có thể cải thiện trải nghiệm của bạn, nhưng nó cũng đồng nghĩa với việc nhiều thông tin cá nhân hơn sẽ gặp rủi ro nếu có một vụ vi phạm dữ liệu.
Vậy, giải pháp là gì? Đầu tiên, hãy bảo mật tài khoản game của bạn bằng một mật khẩu cực mạnh (vâng, một mật khẩu thực sự mạnh – không phải “game thủ123”). Bật xác thực hai yếu tố (2FA) để ngay cả khi ai đó có được mật khẩu của bạn, chúng cũng sẽ gặp phải ngõ cụt.
Máy chơi game cầm tay Steam Deck màu đen đặt trên bề mặt phẳng, biểu tượng cho xu hướng chơi game di động và giải trí cá nhân.
Và trong khi bạn đang thực hiện, hãy kiểm tra kỹ các phương thức thanh toán đã liên kết – tốt hơn hết là xóa thẻ tín dụng đã lưu trữ hơn là rủi ro thức dậy với các khoản phí không mong muốn.
Cài đặt quyền riêng tư cũng là một điều bắt buộc phải kiểm tra. Hầu hết các máy chơi game cho phép bạn điều chỉnh dữ liệu chúng thu thập, ai có thể xem hoạt động chơi game của bạn, và liệu micro hoặc camera của bạn có luôn lắng nghe hay không. Nếu bạn không muốn máy chơi game của mình nghe lén, hãy tắt các trợ lý giọng nói và đặt một miếng che lên camera khi bạn không sử dụng.
Màn hình giao diện chính của hồ sơ Xbox trên Xbox Series X, hiển thị các tùy chọn cài đặt tài khoản và quyền riêng tư cho người chơi.
Ngôi nhà của bạn ngày càng được kết nối nhiều hơn bao giờ hết, nhưng sự tiện lợi đó đi kèm với những rủi ro nhất định. Tội phạm mạng luôn tìm kiếm những điểm yếu, và các thiết bị này thường là những mục tiêu dễ dàng nhất. Tin tốt là, những lời khuyên bạn vừa tìm hiểu sẽ giúp ích rất nhiều trong việc giữ an toàn cho ngôi nhà kỹ thuật số của bạn. Đừng quên truy cập thegioicongnghe.net để khám phá thêm nhiều mẹo bảo mật và thông tin công nghệ hữu ích khác!
