Với tư cách là một chuyên gia SEO kiêm biên tập viên tại thegioicongnghe.net, tôi đã có kinh nghiệm đọc và nghiền ngẫm hơn 50 cuốn sách mỗi năm. Trong hành trình tìm kiếm phương pháp tối ưu để ghi nhớ và hệ thống hóa kiến thức, tôi nhận ra rằng những cây bút highlight lộn xộn và các ghi chú văn bản rời rạc không còn đáp ứng được nhu cầu. May mắn thay, một ứng dụng bảng trắng đơn giản đã thay đổi hoàn toàn cách tôi làm việc: Freeform của Apple. Ứng dụng này đã giúp tôi giữ cho các ghi chú được tổ chức, trực quan và thậm chí là thú vị khi xem lại.
Tại sao Freeform là lựa chọn hàng đầu cho việc ghi chú sách?
Freeform là ứng dụng bảng trắng hợp tác của Apple, được đánh giá là một trong những công cụ tốt nhất để ghi chú trực quan trên iOS, iPadOS và macOS. Với giao diện canvas vô hạn và các tính năng linh hoạt, Freeform trở thành lựa chọn lý tưởng cho cả những ghi chú sách tự phát lẫn những ghi chú có cấu trúc rõ ràng.
Điều tuyệt vời là bạn không cần phải là một nhà thiết kế hay có kỹ năng công nghệ cao để sử dụng Freeform. Ứng dụng này có đường cong học tập rất thấp; bạn có thể nắm vững cách sử dụng Freeform chỉ trong mười phút hoặc ít hơn, rất phù hợp với những người không chuyên về thiết kế.
Nhờ khả năng đồng bộ liền mạch giữa các thiết bị của Apple, tôi thường tạo ghi chú trên iPad để tận dụng không gian làm việc rộng rãi và sự hỗ trợ của Apple Pencil, sau đó xem lại chúng trên màn hình iPhone nhỏ hơn khi di chuyển. Mặc dù Apple Pencil và iPad giúp việc ghi chú thuận tiện hơn, bạn hoàn toàn có thể sử dụng Freeform trực tiếp từ iPhone hoặc máy Mac mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.
Hệ thống ghi chú sách trực quan của tôi với Freeform
Mặc dù Freeform đã trở thành ứng dụng ghi chú sách hàng đầu của tôi, tôi không sử dụng nó cho mọi cuốn sách. Tôi chỉ đầu tư công sức vào việc ghi chú khi muốn ghi nhớ sâu sắc nội dung của một cuốn sách cụ thể. Cách tiếp cận này giúp tôi biến quá trình ghi chú trở nên có chủ đích và hiệu quả hơn.
Khả năng kết hợp đa dạng các loại phương tiện của ứng dụng bảng trắng này cho phép tôi ghi lại suy nghĩ của mình dưới bất kỳ hình thức nào mà tôi cảm thấy tự nhiên nhất. Một tính năng then chốt là Cảnh (Scenes), hoạt động như các điểm nhảy (jump point) để truy cập nhanh các góc nhìn cụ thể trên bảng của bạn.
Mỗi cuốn sách sẽ được bắt đầu như một dự án mới trên một bảng Freeform mới, đảm bảo sự tách bạch và dễ quản lý.
Khởi tạo dự án tóm tắt sách trực quan
Tôi bắt đầu bằng cách đặt ảnh bìa cuốn sách ở trung tâm của bảng Freeform. Việc thêm ảnh này rất dễ dàng, bạn có thể tìm kiếm trực tuyến hoặc sử dụng ảnh từ thư viện của mình.
Ghi chú mục lục chương sách bằng Sticky Notes trong Freeform
Xung quanh ảnh bìa trung tâm này, tôi tạo bản đồ nội dung bằng cách liệt kê các chương kèm theo nhận định của tôi về ý chính của từng chương. Bạn nên đơn giản hóa các tiêu đề chương theo cách diễn đạt của riêng mình để dễ ghi nhớ.
Nguyên tắc “Ghi lại trước, tổ chức sau”
Bạn có thể ghi chú trong khi đọc sách. Tuy nhiên, tôi thích ghi chú sau khi hoàn thành một chương, điều này giúp tôi nhớ lại những gì mình đã đọc.
Dán các phần highlight từ sách và tổ chức lại trong Freeform
Điểm mấu chốt là ghi lại thông tin trước, sau đó chỉnh sửa và sắp xếp chúng sau. Bạn có thể sử dụng Ghi chú dính (Sticky Notes), chèn hộp văn bản, hoặc viết tay với Apple Pencil.
Để di chuyển các ghi chú hoặc bất kỳ đối tượng nào trên iPhone/iPad, hãy chạm vào một không gian trống bất kỳ. Sau đó, chạm vào Chọn Đối tượng (Select Objects) và chạm vào từng mục bạn muốn chọn.
Đánh dấu từ khóa và trích dẫn bằng Sticky Notes
Ghi chú dính trong Freeform không chỉ là những hình chữ nhật màu vàng đơn thuần – chúng có thể được thay đổi kích thước, tô màu hoặc điền biểu tượng cảm xúc qua bàn phím. Tôi sử dụng chúng để đánh dấu các trích dẫn mà tôi có thể muốn tham khảo sau này.
Sắp xếp các ghi chú dính chồng lên nhau theo hệ thống phân cấp bằng cách chọn một Ghi chú dính > Dấu ba chấm > Đặt ra sau (Back) hoặc Đặt lên trước (Front).
Đánh dấu từ khóa và trích dẫn quan trọng của chương bằng Sticky Notes trong Freeform
Theo dõi các chủ đề xuyên suốt cuốn sách
Hầu hết mọi cuốn sách đều xoay quanh một hoặc một vài chủ đề chính. Giao diện canvas vô hạn của Freeform là công cụ hoàn hảo để theo dõi các chủ đề lặp lại xuyên suốt cuốn sách.
Tôi tạo các phần riêng biệt trên bảng cho từng chủ đề. Việc chọn một phông chữ trang trí (ví dụ: Chalkduster) với kích thước lớn hơn từ bộ công cụ văn bản và tô sáng bằng một màu cụ thể sẽ giúp phần đó nổi bật.
Sắp xếp ghi chú sách theo chủ đề trong Freeform để dễ theo dõi
Sau đó, bạn có thể sử dụng Điều hướng Cảnh (Scene Navigator) để phóng to và thu nhỏ giữa các chủ đề.
Sáng tạo bản đồ tư duy với Connectors
Bản đồ tư duy là một trong những công cụ trực quan tốt nhất cho mọi tác vụ liên quan đến tư duy. Bạn có thể nhanh chóng tạo bản đồ tư duy trong Freeform với tính năng Connectors (Kết nối).
Trên bất kỳ bảng Freeform nào, chạm vào biểu tượng hình vuông chồng lên nhau ở trên cùng. Chọn Hiện Connectors (Show Connectors). Bắt đầu bản đồ tư duy của bạn bằng cách thêm ghi chú dính, hình dạng, hộp văn bản hoặc phương tiện.
Chọn và kéo các mũi tên kết nối nhỏ đến điểm tiếp theo của bản đồ tư duy. Thả ra và chọn một hình dạng mới từ thư viện Hình dạng (Shapes).
Tạo bản đồ tư duy chi tiết cho ghi chú sách trên Freeform
Để thêm các hình dạng được căn chỉnh, cách đều với các đầu nối, hãy chạm vào một hình dạng, giữ mũi tên kết nối của nó để xem trước và thả ra để thêm.
Xây dựng sơ đồ nhân vật hoặc mối quan hệ
Giả sử bạn đang đọc các tác phẩm đồ sộ như “Dune” hay “A Song of Ice and Fire”. Những cuốn sách này thường tập trung rất nhiều vào các nhân vật và động cơ của họ. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc ghi nhớ ai có quan hệ với ai, một bản phác thảo Freeform đơn giản có thể giúp ích rất nhiều.
Sử dụng Connectors hoặc thư viện Hình dạng (Shapes) cho các mũi tên và các đối tượng khác (ví dụ: Cây để vẽ cây gia đình!). Thể hiện các mối quan hệ bằng cách dán nhãn các mũi tên và hình dạng bằng công cụ Văn bản.
Sơ đồ cây gia đình giúp hiểu rõ mối quan hệ nhân vật trong sách trên Freeform
Các hình dạng Cơ bản (Basic) có thể được tùy chỉnh bằng các chấm màu xanh lá cây. Các hình dạng khác có thể được thay đổi kích thước và tô màu. Hãy thử tùy chọn Tách ra (Break Apart) cho một số hình dạng hình học đa phần để bạn có thể tùy chỉnh từng mảnh của hình dạng.
Để có bản đồ nhân vật trực quan hơn, bạn có thể tìm kiếm hình ảnh diễn viên hoặc fan art trên Google (ví dụ: “chân dung Jon Snow”), lưu vào ứng dụng Ảnh và sau đó kéo chúng vào Freeform.
Liên kết ghi chú với trang sách hoặc nguồn trực tuyến
Việc liên kết các điểm chính và ý tưởng của bạn với vị trí trong sách cũng quan trọng không kém. Bạn có thể sử dụng một hộp văn bản đơn giản để ghi số trang của cuốn sách hoặc trang trí nó chi tiết hơn.
Tôi sử dụng một Hình dạng Kết nối ngoài trang (Off-Page Connector Shape) đơn giản để chứa một hộp văn bản với số trang.
Đối với các bài viết trực tuyến, bạn có thể dễ dàng thêm các siêu liên kết có thể nhấp. Kéo một liên kết từ Safari hoặc một ứng dụng khác vào bảng của bạn. Bạn cũng có thể trực tiếp làm nổi bật một phần trên trang web và sao chép nó dưới dạng liên kết vào Freeform. Ngoài ra, chạm vào biểu tượng Ảnh (Picture) ở trên cùng bên phải và chọn Liên kết (Link).
Từ cùng một menu, bạn có thể thêm ảnh, video và thậm chí cả các đoạn âm thanh để làm phong phú ghi chú của mình.
Di chuyển nhanh chóng giữa các phần với Scenes Navigator
Vuốt trên bảng Freeform vô hạn có thể trở nên bất tiện. Freeform có thể lưu các chế độ xem cụ thể của bảng của bạn, giúp điều hướng nhanh chóng qua các phần khác nhau của ghi chú sách.
Để chụp các phần ghi chú của bạn, chạm vào biểu tượng Ngôi sao (Star) ở góc dưới bên trái của bảng của bạn. Chạm lại vào biểu tượng danh sách Cảnh, sau đó chạm vào nút Thêm Cảnh (Add Scene).
Sử dụng tính năng Scenes Navigator của Freeform để điều hướng nhanh giữa các phần ghi chú quan trọng
Tạo “cảnh” cho các chương, chủ đề hoặc nhân vật – giống như một mục lục động cho bảng của bạn. Sau đó, chạm vào hình thu nhỏ của một cảnh để phóng to trực tiếp đến phần đó và tránh phải cuộn vô tận.
Bạn có thể in toàn bộ ghi chú sách trên một bảng hoặc các cảnh cụ thể (Tệp > In Cảnh).
Kết luận
Sự đơn giản của Freeform giúp việc ghi lại và xem lại ghi chú sách trở nên dễ dàng. Tất cả văn bản, ảnh, ghi chú dính và các ghi chú viết tay đều nằm gọn trên một bảng. Không giống như các ứng dụng ghi chú chật chội khác, Freeform cho phép bạn phóng to thu nhỏ để xem toàn bộ hành trình đọc của mình chỉ trong nháy mắt.
Hãy thử áp dụng phương pháp này để biến quá trình đọc sách của bạn thành một trải nghiệm ghi nhớ và quản lý kiến thức hiệu quả hơn. Khám phá thêm các mẹo công nghệ hữu ích khác tại thegioicongnghe.net!
