Khi công nghệ Trí tuệ Nhân tạo (AI) ngày càng phát triển mạnh mẽ và khả năng tạo nội dung của nó trở nên thuyết phục hơn bao giờ hết, thì kéo theo đó, các chiêu trò lừa đảo sử dụng AI cũng trở nên tinh vi hơn. Gần đây, một đoạn video được tạo bởi AI về chiếc cốc pha lê “geode” đã lan truyền chóng mặt trên TikTok, nhưng thực tế sản phẩm nhận được lại là một sự thất vọng lớn. Vụ việc này là lời cảnh tỉnh cho tất cả chúng ta về những cạm bẫy tiềm ẩn trong thế giới số.
Sự Ra Đời Của “Cốc Geode” Gây Sốt TikTok: Ảo Ảnh Từ Trí Tuệ Nhân Tạo
Câu chuyện bắt đầu vào tháng 9 năm 2024, khi các quảng cáo về một chiếc cốc “geode” (một loại đá có cấu trúc tinh thể rỗng bên trong) bắt đầu xuất hiện trên các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là TikTok. Tài khoản @inspiringdesignsnet là một trong số những kênh đầu tiên trình làng những chiếc cốc geode với vẻ ngoài vô cùng ấn tượng. Thoạt nhìn, chúng trông như những chiếc cốc được chạm khắc từ một viên đá geode thật, giữ nguyên được vẻ đẹp tự nhiên và cảm giác chân thực của đá quý. Sự độc đáo và vẻ đẹp mê hoặc của chúng đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của hàng triệu người dùng.
Tuy nhiên, những người dùng có con mắt tinh tường sẽ phát hiện ra một số điểm bất thường trong video quảng cáo. Đôi khi, hơi nước từ đồ uống nóng lại bốc lên từ quai cầm của cốc hoặc từ các cạnh bên thay vì miệng cốc. Lượng hơi nước cũng không nhất quán: lúc thì cuồn cuộn, lúc lại chỉ là một dòng nhỏ giọt. Một số clip còn cho thấy hơi nước di chuyển nhanh chóng, trong khi những clip khác lại hiển thị nó tĩnh hoặc chuyển động chậm. Thậm chí, một vài chiếc cốc còn xuất hiện những lỗi hình ảnh rõ ràng khi chúng xoay. Dù không được xác nhận chính thức, nhưng có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy các video clip này không phải là sản phẩm thực tế mà là do AI tạo ra, mô phỏng một sản phẩm không hề tồn tại trong đời thực. Thế nhưng, điều đó vẫn không ngăn cản được nhiều người sẵn sàng chi tiền để sở hữu một trong những chiếc cốc “huyền thoại” này.
Hiện Thực Phũ Phàng: Khi “Cốc Geode” Lừa Đảo Lộ Diện
Vào tháng 12, khi những chiếc cốc bắt đầu được giao đến tay người mua, sự thật cuối cùng cũng được phơi bày. Hóa ra, sản phẩm thực tế trông hoàn toàn khác xa so với những gì được quảng cáo. Thay vì giữ được thiết kế chân thực như đá quý, những chiếc cốc này lại được làm từ nhựa rẻ tiền với các chi tiết được sản xuất một cách cẩu thả. Thậm chí, để chứa chất lỏng, mỗi chiếc cốc còn có một lớp lót kim loại bên trong, chứ không phải uống trực tiếp từ phần đá như tưởng tượng.
[ 
Thảm đỏ của một sự kiện công nghệ với nhiều người tham dự, minh họa cho các vụ lừa đảo deepfake người nổi tiếng bằng AI đang ngày càng phổ biến. ]
May mắn thay, những người dùng TikTok, với sự sáng tạo vốn có, đã biến sự bất hạnh của mình thành nội dung để cảnh báo những người khác. Mặc dù bản thân những chiếc cốc này trông vẫn “ổn” nếu nhìn riêng lẻ, nhưng chúng không hề giống với những gì đã được quảng cáo, cho thấy rõ ràng sự chênh lệch lớn giữa ảo ảnh và thực tế.
Làm Thế Nào Để Tránh Xa Các Chiêu Trò Lừa Đảo Bằng AI?
Thật dễ dàng để nhìn thấy mọi người mắc bẫy những trò lừa đảo này và chế giễu họ. Làm sao mà mọi người có thể mắc lừa một video rõ ràng là do AI tạo ra? Thật không may, mặc dù hiện tại có vẻ khá hiển nhiên, nhưng những trò lừa đảo này sẽ ngày càng trở nên đáng tin cậy hơn theo thời gian. Ngay cả khi “bộ máy” phát hiện AI bên trong bạn hoạt động khá tốt, vẫn cần ghi nhớ những điều sau:
- Nếu một quảng cáo trông “quá tốt để là sự thật,” thì thường nó đúng là như vậy. Những kẻ lừa đảo luôn làm cho quảng cáo của họ trở nên hấp dẫn nhất có thể để thu hút người mua. Điều này bao gồm việc đưa ra một sản phẩm tuyệt vời đến mức không thực tế với một mức giá rất thấp. Mọi người đã mua những chiếc cốc geode này với giá khoảng 20 đô la, thấp hơn rất nhiều so với giá của một chiếc cốc geode thật.
- Hãy nhìn nhận mọi thứ một cách hoài nghi, dù bạn có tinh mắt đến đâu. Vấn đề khi bạn tin rằng mình là một chuyên gia trong việc tìm ra hình ảnh và video do AI tạo ra là khi bạn bị AI lừa, bạn lại càng tin rằng đó là hàng thật. Ngay cả khi không có gì trong video hoặc hình ảnh “tố cáo” rằng đó là AI, hãy luôn nhớ rằng vẫn có khả năng đó là nội dung được tạo bởi AI.
- Cố gắng không bị cuốn vào hiệu ứng đám đông hay những quảng cáo tạo áp lực. Bởi vì những kẻ lừa đảo đã khởi động chiến dịch của họ ngay trước tháng 12, chúng có thể nhắm mục tiêu vào mùa mua sắm cao điểm để quảng cáo của mình lan truyền rộng rãi. Các video và quảng cáo tuyên bố rằng những chiếc cốc sẽ là món quà Giáng sinh hoàn hảo, và một số người thậm chí đã mua chúng làm quà tặng dưới cây thông. Hãy cảnh giác nếu một quảng cáo cố gắng thúc đẩy bạn mua một thứ gì đó ngay lập tức hoặc nếu nó trở nên lan truyền nhanh chóng; đó có thể là một chiêu trò lừa đảo đang cố gắng “hốt bạc” càng nhanh càng tốt.
Ngay cả khi bạn không bao giờ mua sản phẩm mình thấy trên mạng xã hội, bạn vẫn có thể bị tấn công bởi các chiêu trò lừa đảo được hỗ trợ bởi AI. Ví dụ, có các cuộc tấn công lừa đảo (phishing) bằng AI và lừa đảo qua cuộc gọi video có thể khiến mọi người bất ngờ. Hãy luôn để mắt đến các hình thức lừa đảo AI, dù bạn đang ở trong bất kỳ lĩnh vực nào của cuộc sống.
Kết luận
Sự việc “cốc geode” trên TikTok là một minh chứng rõ ràng cho thấy mức độ tinh vi của các chiêu trò lừa đảo sử dụng AI hiện nay. Với khả năng tạo ra hình ảnh và video chân thực đến khó tin, AI đã trở thành công cụ đắc lực cho những kẻ xấu. Để bảo vệ bản thân và cộng đồng, chúng ta cần luôn nâng cao cảnh giác, không ngừng trau dồi kiến thức về công nghệ và các dấu hiệu nhận biết lừa đảo. Hãy luôn nhớ câu “quá tốt để là sự thật” và tỉnh táo trước mọi lời mời chào hấp dẫn trên mạng xã hội.
Bạn đã từng gặp phải chiêu trò lừa đảo tương tự chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn để cùng thegioicongnghe.net xây dựng một cộng đồng người dùng thông thái và an toàn hơn!
