Task Manager (Trình quản lý Tác vụ) là một công cụ tích hợp mạnh mẽ trong hệ điều hành Windows, cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu suất hoạt động của máy tính. Việc nắm vững cách sử dụng Task Manager không chỉ giúp bạn theo dõi mức độ sử dụng tài nguyên CPU, bộ nhớ (RAM), ổ đĩa và mạng một cách dễ dàng, mà còn là chìa khóa để nhanh chóng xác định và xử lý các ứng dụng “ngốn” tài nguyên, từ đó cải thiện đáng kể tốc độ và sự ổn định của hệ thống. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách khai thác Task Manager để giữ cho PC của bạn luôn vận hành mượt mà, sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu công việc và giải trí.
Giám Sát Hiệu Suất CPU
Để kiểm tra mức độ sử dụng CPU của bạn, hãy mở Task Manager bằng cách nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Task Manager, hoặc sử dụng phím tắt Ctrl + Shift + Esc.
Trong cửa sổ Task Manager, điều hướng đến tab Performance (Hiệu suất) và chọn CPU từ thanh bên trái để xem thông tin chi tiết theo thời gian thực.
Biểu đồ hiệu suất CPU trong Task Manager cho thấy mức sử dụng và các thông số kỹ thuật
Biểu đồ hiển thị mức độ sử dụng CPU của bạn theo thời gian. Nếu bạn nhận thấy mức sử dụng tổng thể liên tục ở mức cao, hãy chuyển sang tab Processes (Tiến trình), sắp xếp danh sách theo mức sử dụng CPU và tìm kiếm bất kỳ ứng dụng nào đang tiêu tốn nhiều tài nguyên. Hãy cân nhắc đóng các ứng dụng này nếu không cần thiết. Nếu chúng đang hoạt động không đúng cách hoặc bị treo, bạn có thể kết thúc tác vụ bằng cách chọn chúng và nhấp vào End Task (Kết thúc tác vụ) ở gần phía trên.
Giao diện tab Processes trong Task Manager hiển thị danh sách các ứng dụng đang chạy và mức tiêu thụ tài nguyên CPU
Bên dưới biểu đồ CPU trong tab Performance, bạn sẽ tìm thấy thông tin chi tiết hơn về CPU của mình. Phần này cung cấp đầy đủ dữ liệu bạn cần biết về bộ xử lý của PC, bao gồm số lượng lõi (cores), tốc độ cơ bản (base speed), số lượng socket, và hỗ trợ ảo hóa (virtualization support). Nếu mức sử dụng CPU hiển thị ở đây dường như quá cao một cách bất thường, có thể bạn cần tìm cách khắc phục lỗi hiển thị sai mức CPU trong Task Manager của Windows.
Kiểm Tra Mức Sử Dụng Bộ Nhớ (RAM)
Đôi khi, PC của bạn có thể hoạt động chậm hoặc không phản hồi. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân thường là do thiếu bộ nhớ RAM. Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề tương tự, việc giám sát mức độ sử dụng RAM bằng Task Manager có thể giúp bạn xác định các ứng dụng đang “ngốn” bộ nhớ. Ngoài ra, thông tin này cũng hữu ích để tối ưu hiệu suất và đưa ra quyết định có nên nâng cấp RAM hay không.
Để kiểm tra mức độ sử dụng bộ nhớ của PC, hãy mở Task Manager và truy cập tab Performance (Hiệu suất). Chọn Memory (Bộ nhớ) từ thanh bên trái để xem thông tin chi tiết về mức độ sử dụng RAM của hệ thống theo thời gian thực.
Biểu đồ hiển thị mức độ sử dụng bộ nhớ hiện tại của bạn, cùng với tổng dung lượng RAM và lượng đã được sử dụng. Nếu giá trị In use (Đang sử dụng) liên tục gần với tổng dung lượng, hệ thống của bạn có thể đang gặp khó khăn do không đủ bộ nhớ.
Biểu đồ hiệu suất Bộ nhớ trong Task Manager hiển thị mức sử dụng RAM và tổng dung lượng RAM
Tiếp theo, bạn nên chuyển sang tab Processes (Tiến trình) và sắp xếp theo mức sử dụng Memory (Bộ nhớ) để xác định các ứng dụng đang chiếm nhiều RAM. Sau đó, hãy đóng các ứng dụng không cần thiết để giải phóng RAM.
Nếu bạn thường xuyên hết RAM, hãy chú ý đến giá trị Committed (Đã cam kết). Nếu giá trị này vượt quá tổng dung lượng RAM vật lý của bạn, hệ thống đang phải dựa vào bộ nhớ ảo (virtual memory) chậm hơn, đây là dấu hiệu cho thấy đã đến lúc bạn nên cân nhắc nâng cấp RAM cho máy tính.
Theo Dõi Mức Độ Sử Dụng Ổ Đĩa
Tình trạng hết dung lượng lưu trữ cũng có thể gây ra các vấn đề về hiệu suất trên máy tính Windows của bạn. Để kiểm tra mức độ sử dụng ổ đĩa, hãy điều hướng đến tab Performance (Hiệu suất) trong Task Manager. Chọn ổ đĩa chính của bạn (thường là Disk 0) từ thanh bên trái để xem các số liệu thống kê sử dụng theo thời gian thực.
Biểu đồ sẽ hiển thị hoạt động đọc và ghi, trong khi cột Processes with Disk Activity (Tiến trình có hoạt động ổ đĩa) sẽ hiển thị các ứng dụng hiện đang truy cập vào ổ đĩa.
Biểu đồ hiệu suất Ổ đĩa trong Task Manager hiển thị hoạt động đọc/ghi của ổ đĩa chính
Để xem chi tiết mức sử dụng ổ đĩa theo từng tiến trình, hãy chuyển sang tab Processes (Tiến trình). Nếu cột Disk (Ổ đĩa) bị thiếu, hãy nhấp chuột phải vào bất kỳ tiêu đề cột nào và chọn Disk để thêm nó.
Nếu ổ đĩa chính của bạn gần như đầy, hãy cân nhắc gỡ cài đặt các ứng dụng không sử dụng, di chuyển các tệp lớn sang một ổ SSD di động tốt, hoặc nâng cấp lên ổ SSD có dung lượng lớn hơn để cải thiện hiệu suất và khả năng lưu trữ.
Phân Tích Mức Độ Sử Dụng Mạng
Việc giám sát mức độ sử dụng mạng có thể giúp bạn khắc phục các sự cố về kết nối internet. Để xem số liệu thống kê mạng, hãy điều hướng đến tab Performance (Hiệu suất) trong Task Manager và chọn Ethernet hoặc Wi-Fi từ thanh bên trái, tùy thuộc vào loại kết nối của bạn.
Biểu đồ sẽ hiển thị mức độ sử dụng mạng theo thời gian thực, cho thấy tốc độ gửi và nhận tính bằng Mbps. Nếu bạn nhận thấy mức sử dụng liên tục cao, hãy chuyển sang tab App history (Lịch sử ứng dụng) để xác định những ứng dụng nào đang tiêu thụ nhiều tài nguyên mạng nhất.
Giao diện tab App History trong Task Manager hiển thị các ứng dụng đã sử dụng tài nguyên mạng
Bạn có thể nhấp chuột phải vào bất kỳ tiêu đề cột nào trong tab App history để thêm các cột khác, chẳng hạn như Downloads (Tải xuống) hoặc Uploads (Tải lên), để có cái nhìn chi tiết hơn về mức sử dụng mạng của từng ứng dụng.
Nếu bạn nghi ngờ một ứng dụng cụ thể đang chiếm dụng băng thông, hãy cân nhắc đóng ứng dụng đó hoặc giới hạn mức sử dụng mạng thông qua cài đặt của nó, hoặc sử dụng các công cụ của bên thứ ba.
Giữ cho PC của bạn hoạt động trơn tru bằng cách giám sát mức độ sử dụng CPU, bộ nhớ, ổ đĩa và mạng với Task Manager. Nếu bạn nhận thấy các vấn đề hiệu suất dai dẳng trong quá trình khởi động, bạn nên tối ưu hóa các ứng dụng khởi động để giảm mức tiêu thụ tài nguyên và giữ cho PC của bạn hoạt động như một hệ thống nhanh hơn, phản hồi tốt hơn. Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn về việc sử dụng Task Manager để quản lý hiệu suất máy tính trong phần bình luận bên dưới nhé!
