Sau một thập kỷ gắn bó với hệ sinh thái Android, việc chuyển đổi sang iPhone mang lại cho tôi cả cảm giác mới mẻ lẫn sự thất vọng. Mặc dù iOS sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội về hiệu năng và bảo mật, nhưng đáng ngạc nhiên là nó vẫn thiếu một số tính năng vô cùng cơ bản, gây ra không ít phiền toái trong trải nghiệm sử dụng hàng ngày. Với tư cách là một người dùng công nghệ lâu năm, tôi không khỏi thắc mắc tại sao một nền tảng tiên tiến như iOS lại bỏ qua những “tính năng chất lượng cuộc sống” mà người dùng đã quen thuộc trên các thiết bị Android. Bài viết này sẽ đi sâu vào 7 thiếu sót đáng chú ý mà iPhone cần cải thiện để thực sự tối ưu trải nghiệm người dùng Việt.
7 Tính Năng Cơ Bản Mà iPhone Vẫn Còn Thiếu Sót
1. Không thể đóng tất cả ứng dụng cùng lúc
Không giống như máy tính, điện thoại của chúng ta hiếm khi được tắt nguồn hoàn toàn, chủ yếu chỉ khi cập nhật hệ thống hoặc hết pin đột ngột. Điều này dẫn đến việc các ứng dụng cứ thế chồng chất lên nhau trong trình đa nhiệm. Để giữ cho mọi thứ gọn gàng và tối ưu hiệu suất, tôi có thói quen định kỳ đóng các ứng dụng đang mở. Trên Android, thao tác này cực kỳ đơn giản: chỉ cần vuốt lên để xem các ứng dụng gần đây, sau đó chạm vào nút “Xóa tất cả” (Clear all) là xong.
Trên iPhone, khi vuốt lên để hiển thị các ứng dụng đang mở, bạn sẽ không tìm thấy nút “Đóng tất cả” nào. Cũng không có bất kỳ thủ thuật nhấn giữ nào tương tự. Bạn buộc phải vuốt từng ứng dụng một để đóng chúng. Mặc dù Apple thường khuyến nghị rằng người dùng không cần thiết phải đóng ứng dụng vì iOS quản lý RAM rất tốt, nhưng nếu người dùng muốn làm điều đó để cảm thấy “sạch sẽ” hơn hoặc giải phóng bộ nhớ ảo, họ nên có tùy chọn này.
Giao diện trình chuyển đổi ứng dụng App Switcher trên iPhone 16 Pro, cho thấy các ứng dụng đang mở nhưng không có nút đóng tất cả
Thủ thuật duy nhất để đóng nhiều ứng dụng trên iOS là sử dụng nhiều ngón tay cùng lúc để vuốt các ứng dụng đi. Tuy nhiên, đây không phải là một giải pháp tiện lợi hay chính thức.
2. Không có tùy chọn Buộc dừng ứng dụng (Force Stop)
Trên iPhone, dường như bạn không bao giờ có thể “đóng” một ứng dụng hoàn toàn theo nghĩa đen. Trên Android, nếu một ứng dụng bắt đầu hoạt động bất thường hoặc bị treo, tôi có thể dễ dàng khắc phục bằng cách vào “Cài đặt” của ứng dụng và chọn “Buộc dừng” (Force stop). Vấn đề thường được giải quyết ngay lập tức.
Tùy chọn "Buộc dừng" (Force Stop) trong cài đặt ứng dụng Android 15, cho phép người dùng dừng hoàn toàn một ứng dụng đang gặp lỗi
Tuy nhiên, trên iOS, tùy chọn này lại không tồn tại. Nếu câu chuyện Instagram của bạn bị kẹt khi đang tải lên, bạn đành bó tay. Bạn có thể vuốt ứng dụng đó khỏi trình chuyển đổi ứng dụng để “giả vờ” đóng nó, nhưng liệu nó có thực sự đóng không? Mở lại ứng dụng, và nó vẫn ở nguyên trạng thái bạn rời đi, như thể chưa từng có chuyện gì xảy ra. Điều này gây khó chịu đáng kể khi ứng dụng gặp trục trặc và không thể tự khắc phục.
3. Không có cách dễ dàng để xóa bộ nhớ đệm (cache) ứng dụng
Sau những phiền toái trên, điều bất tiện tiếp theo là bạn không thể dễ dàng xóa bộ nhớ đệm của ứng dụng trên iPhone. Ngay cả một tùy chọn “ảo” cũng không có. Trên Android, việc này rất đơn giản: vào cài đặt ứng dụng, chạm vào “Xóa bộ nhớ đệm” (Clear cache), và ứng dụng sẽ khởi động lại với trạng thái tươi mới mà không bị các dữ liệu cache cũ làm tắc nghẽn.
Tùy chọn "Xóa bộ nhớ đệm" (Clear cache) và "Xóa dữ liệu" (Clear storage) trong cài đặt ứng dụng trên Android 15, giúp giải phóng dung lượng và làm mới ứng dụng
Trên iOS, không có cách nào để xóa bộ nhớ đệm của một ứng dụng mà không phải xóa hoàn toàn ứng dụng đó. Nếu một ứng dụng bắt đầu hoạt động không ổn định, cách duy nhất để làm mới nó là gỡ cài đặt hoàn toàn, vào App Store và cài đặt lại. Điều này thực sự là một quy trình rườm rà và tốn thời gian cho một tác vụ cơ bản như vậy.
4. Thiếu lịch sử bảng nhớ tạm (Clipboard History)
Windows và Android đều có trình quản lý bảng nhớ tạm (clipboard managers) tích hợp, cho phép bạn truy cập lịch sử các văn bản đã sao chép. Tôi sử dụng tính năng này liên tục—sao chép nhiều thứ cùng lúc mà không phải lo lắng về việc ghi đè chúng. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn cần sao chép một địa chỉ, số điện thoại và tên cùng lúc từ nhiều nguồn khác nhau.
Giao diện quản lý bảng nhớ tạm (Clipboard Manager) trên Android 15 hiển thị lịch sử các nội dung đã sao chép, cho phép dán lại dễ dàng
Tuy nhiên, trên iPhone, ngay khi bạn sao chép một nội dung mới, nội dung cuối cùng đã sao chép sẽ biến mất vĩnh viễn. Chắc chắn, có các ứng dụng bên thứ ba cung cấp tính năng này, nhưng một trình quản lý bảng nhớ tạm cần phải chạy nền 24/7. Với thời lượng pin iPhone vốn đã không quá dư dả, tôi không muốn mạo hiểm sử dụng thêm một ứng dụng chạy ngầm như vậy.
5. Sao chép văn bản vẫn là một “cơn ác mộng”
Mỗi ngày, tôi đều cần sao chép và dán các đoạn thông tin nhỏ—mã xác nhận, địa chỉ, tin nhắn. Bạn sẽ nghĩ rằng đây là một quy trình liền mạch, nhưng trên iPhone, nó hoàn toàn ngược lại.
Trên Android, khi sao chép một tin nhắn, một bản xem trước sẽ hiện lên ở cuối màn hình, cho phép bạn dễ dàng chọn chính xác phần cần sao chép. Nó thậm chí còn tự động nhận diện các mã và số, giúp bạn có thể dán chúng ngay lập tức vào bất cứ đâu.
Giao diện xem trước bảng nhớ tạm (clipboard preview) trên Android 15 khi sao chép tin nhắn, cho phép chọn chính xác phần văn bản cần sao chép hoặc tự động nhận diện mã
Nếu iOS nhận diện một số hoặc mã quan trọng, nó sẽ gạch chân bằng một đường chấm. Bạn chạm vào đó và có thể sao chép. Nếu không, bạn sẽ gặp khó khăn—vì việc làm xuất hiện tùy chọn “Chọn tất cả” (Select All) đơn giản cũng là một canh bạc.
Thao tác sao chép tin nhắn trên iOS cho thấy các tùy chọn "Sao chép" và "Chọn tất cả", đôi khi khó chọn được phần văn bản mong muốn
Nếu bạn cần sao chép một phần của tin nhắn, cuối cùng bạn sẽ sao chép toàn bộ, dán nó vào một nơi khác (như Ghi chú), sau đó chọn phần bạn thực sự muốn, sao chép lại lần nữa, và cuối cùng dán nó vào nơi bạn cần. Đây là quá nhiều bước không cần thiết cho một tác vụ đơn giản như vậy.
6. Cài đặt ứng dụng bị “chôn vùi”
Nếu tôi cần thay đổi cài đặt của một ứng dụng, tôi nên có thể làm điều đó ngay từ bên trong ứng dụng. Đó là cách hoạt động trên Android, và nó hoàn toàn hợp lý. Cài đặt máy ảnh? Mở ứng dụng máy ảnh. Cài đặt trình duyệt? Mở trình duyệt.
Bạn đoán đúng rồi. Điều đó không xảy ra với iPhone. Vì một lý do nào đó, Apple đã quyết định rằng tất cả cài đặt ứng dụng nên được “chôn vùi” trong ứng dụng Cài đặt (Settings) hệ thống. Nếu tôi muốn thay đổi cài đặt của Safari, tôi phải vào “Cài đặt” > “Ứng dụng” > “Safari”. Thậm chí không có một phím tắt nào bên trong ứng dụng để đưa bạn đến đó. Điều này đặc biệt gây khó chịu khi bạn đang sử dụng ứng dụng và muốn điều chỉnh nhanh một cài đặt nhỏ.
Cài đặt ứng dụng Safari được đặt trong ứng dụng Cài đặt chung của iOS, buộc người dùng phải thoát ứng dụng để điều chỉnh các tùy chọn riêng biệt
7. Không có điều khiển âm lượng riêng biệt
Hãy tưởng tượng bạn đang chờ một cuộc gọi quan trọng khi đang học trong giảng đường đại học. Bạn muốn âm lượng chuông tối đa để không bỏ lỡ cuộc gọi, nhưng lại không muốn điện thoại liên tục rung hoặc phát ra âm thanh thông báo làm phiền.
Trên Android, điều này rất dễ dàng. Có các thanh trượt riêng biệt cho nhạc chuông, phương tiện, thông báo và báo thức. Tôi có thể tắt tiếng thông báo trong khi vẫn giữ âm lượng nhạc chuông ở mức tối đa.
Các thanh trượt điều khiển âm lượng riêng biệt cho nhạc chuông, phương tiện, thông báo và báo thức trên Android 15, cho phép tùy chỉnh âm thanh chi tiết
Trên iPhone, tất cả là “một là tất cả, hai là không có gì”. Hoặc mọi thứ đều bật hoặc mọi thứ đều tắt. Bạn không thể tinh chỉnh các mức âm thanh riêng lẻ trừ khi bạn đào sâu vào các menu cài đặt khó tìm, mà chúng lại hầu như không cung cấp bất kỳ tùy chỉnh nào. Đây không phải là một tính năng phức tạp, và nhiều người đã chỉ ra đây là một tính năng của Android mà iOS nên học hỏi. Đó là điều lẽ ra phải trở thành tiêu chuẩn từ nhiều năm trước.
Kết luận
Tôi sẽ thông cảm hơn nếu tôi đang sử dụng một chiếc iPhone 5S, nhưng tôi đang dùng một chiếc iPhone 16 Pro—một trong những smartphone đắt tiền và tiên tiến nhất trên thị trường. Ở thời điểm hiện tại, không có lý do gì để Apple lại tụt hậu về những tính năng cơ bản đến vậy.
Mặc dù iPhone có những thế mạnh không thể phủ nhận như hệ sinh thái mạnh mẽ, hiệu năng ổn định và sự mượt mà trong trải nghiệm tổng thể, nhưng khi nói đến các tính năng cơ bản về “chất lượng cuộc sống”, Apple vẫn còn rất nhiều điều phải học hỏi và cải thiện. Hy vọng trong tương lai, Apple sẽ lắng nghe người dùng và tích hợp những tiện ích này để mang lại một trải nghiệm toàn diện hơn cho người dùng iPhone, đặc biệt là tại thị trường Việt Nam.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những tính năng mà bạn mong muốn iPhone sẽ cải thiện trong phần bình luận dưới đây!
