Điện thoại gập đã trở thành một biểu tượng của sự đổi mới trong ngành công nghệ, mang đến một yếu tố hình thức hoàn toàn mới mẻ sau nhiều năm chúng ta quen thuộc với những chiếc “điện thoại phiến đá” nhàm chán. Sự phấn khích khi sở hữu một thiết bị có thể uốn cong, biến hóa là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, trước khi bạn “chốt đơn”, có một vài điều quan trọng bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng để hiểu rõ hơn về những gì bạn thực sự sẽ nhận được từ một chiếc điện thoại gập đầu tiên.
1. Mục đích sử dụng: Nâng cao năng suất hay Đam mê cá nhân?
Mục tiêu cuối cùng của điện thoại gập là kết hợp tiện ích của smartphone và máy tính bảng, cho phép bạn sử dụng điện thoại như bình thường trong phần lớn thời gian, nhưng có thể chuyển sang màn hình lớn hơn khi cần xử lý công việc nghiêm túc. Đây chính là khía cạnh “năng suất” của phương trình. Bạn mua một chiếc điện thoại gập với kỳ vọng nó sẽ nâng cao hiệu quả công việc và góp phần (ít nhất là một phần) “tự chi trả” cho chính nó.
Điều này có nghĩa là bạn sẽ phải tận dụng tối đa các tính năng đa nhiệm như chia đôi màn hình, cửa sổ pop-up và chế độ hình trong hình. Các công ty cũng đang tìm nhiều cách thông minh để tận dụng tốt hơn không gian màn hình mở rộng. Chẳng hạn, Thanh tác vụ (TaskBar) của Samsung làm cho điện thoại Galaxy Z Fold hoạt động gần giống một máy tính Windows. Tính năng Open Canvas của OnePlus lại mang đến một cách tiếp cận mới lạ cho đa nhiệm: nó chạy hai ứng dụng ở chế độ chia đôi màn hình, chiếm gần như toàn bộ không gian, trong khi một ứng dụng thứ ba nằm ở phía dưới để truy cập nhanh. Trong thực tế, cảm giác như các ứng dụng của bạn được ghim vào một bảng trắng khổng lồ, cho phép bạn chuyển đổi qua lại nhanh chóng và vô cùng trực quan.
Nếu bạn là một doanh nhân, các ứng dụng Microsoft Office hoạt động rất tốt trên màn hình lớn vì chúng được thiết kế cho mục đích đó. Sử dụng Excel, Word hay PowerPoint trên một chiếc điện thoại thông thường không phải là trải nghiệm tuyệt vời, nhưng trên điện thoại gập thì khác. Nếu bạn là nhà giao dịch chứng khoán, việc đọc biểu đồ nến để phân tích biến động giá cổ phiếu cũng dễ dàng hơn trên màn hình lớn.
Tất nhiên, năng suất nâng cao không phải là lý do duy nhất để một người cân nhắc mua điện thoại gập. Bạn cũng có thể muốn sử dụng màn hình lớn hơn để hoàn toàn đắm chìm khi chơi game, xem video hoặc đọc truyện tranh – đây đều là những mục đích hoàn toàn hợp lý.
Điện thoại Samsung Galaxy Z Fold 6 màu đen được mở ra hoàn toàn, đặt trên mặt bàn trắng tinh tế
Tuy nhiên, trước khi chi gần 2000 USD (khoảng 50 triệu đồng), hãy dành chút thời gian suy nghĩ về động cơ của bạn. Bạn đang tìm kiếm một công cụ thực tế để nâng cao năng suất, hay bạn bị cuốn hút bởi sức hấp dẫn của việc sở hữu một thiết bị công nghệ đỉnh cao? Dù không nói rằng mục đích sau là không có chỗ đứng trong quyết định mua hàng của bạn, nhưng mục đích trước dễ biện minh hơn nhiều, đặc biệt là khi xét đến mức giá.
Điện thoại gập dạng vỏ sò (flip phone) thường rẻ hơn. Tuy nhiên, chúng gần như hoàn toàn mang tính “sang trọng” vì không nâng cao năng suất của bạn một cách đáng kể, trừ khi bạn là một nhà sáng tạo nội dung. Trong trường hợp đó, bạn sẽ thích khả năng dựng điện thoại lên ở bất cứ đâu để quay video, hoặc sử dụng camera chính để chụp ảnh selfie độ phân giải cao – điều mà điện thoại gập dạng cuốn sách cũng làm được, nhưng với giá gấp đôi.
2. Chi phí sửa chữa: Gánh nặng tiềm ẩn
Bất kể công ty đưa ra những tuyên bố nào về độ bền của chiếc điện thoại gập của họ, đừng mong đợi nó bền như một chiếc flagship thông thường. Đặc biệt, nếp gấp của màn hình trong sẽ ngày càng rõ hơn qua quá trình sử dụng hàng ngày. Bạn có thể sẽ muốn cực kỳ cẩn thận khi ở gần nước hoặc cát để bảo vệ bản lề, ngay cả khi thiết bị có xếp hạng IP cao hơn.
Điện thoại gập khó và đắt tiền hơn nhiều để sửa chữa, và mọi người thường quên tính đến chi phí sửa chữa này tại thời điểm mua hàng. Trên thực tế, chỉ riêng việc thay màn hình trong đã tốn khoảng một phần ba hoặc, trong những trường hợp cực đoan, lên đến một nửa giá ra mắt của thiết bị.
Điện thoại thông thường sử dụng nhiều bộ phận tiêu chuẩn hóa, rẻ hơn để sản xuất và dễ tìm hơn, nhưng điện thoại gập vẫn là một phát minh rất mới mẻ. Do đó, chúng yêu cầu các bộ phận tùy chỉnh mà các cửa hàng sửa chữa không phải lúc nào cũng có sẵn. Ngay cả khi có sẵn linh kiện, chuyên môn kỹ thuật cần thiết để sửa chữa một chiếc điện thoại gập cũng rất khan hiếm do sự phức tạp bổ sung, vì vậy lựa chọn duy nhất của bạn có thể là gửi thiết bị về nhà sản xuất chính thức. Toàn bộ quá trình này có thể mất vài ngày, thậm chí cả tuần hoặc lâu hơn.
So với đó, việc sửa chữa một chiếc điện thoại thông thường dễ dàng hơn nhiều, bạn chỉ cần đi bộ đến một trung tâm bảo hành ủy quyền gần đó và đợi vài giờ trong khi kỹ thuật viên thay màn hình.
Mục đích của việc này không phải để bạn từ bỏ ý định mua điện thoại gập đầu tiên. Thay vào đó, tôi đề nghị bạn nên giả định rằng điện thoại của mình sẽ cần được sửa chữa vào một thời điểm nào đó và dành riêng một ngân sách cho việc đó ngay từ đầu, để khi cần sửa chữa, nó sẽ không trở thành một bất ngờ không mong muốn.
3. Tối ưu hóa ứng dụng: Trải nghiệm không như mong đợi?
Như đã đề cập trước đó, một phần sức hấp dẫn của việc mua điện thoại gập là khả năng tiêu thụ nội dung trên màn hình lớn hơn. Tuy nhiên, có một vấn đề ở đây. Điện thoại gập hiện đang ở trong một không gian khá khó xử, nơi chúng không đủ mỏng khi gập lại để được coi là một chiếc điện thoại thông thường, nhưng cũng không đủ rộng khi mở ra để được coi là một chiếc máy tính bảng thực thụ.
Nói cách khác, màn hình trong có tỷ lệ khung hình vuông hơn là hình chữ nhật, vốn là tỷ lệ mà phim và chương trình được quay và hầu hết các ứng dụng được tối ưu hóa.
Trong thực tế, điều này có nghĩa là bạn rất có thể sẽ có các thanh màu đen khổng lồ ở phía trên và dưới khi cố gắng xem video, và kích thước thực tế của video sẽ không lớn hơn nhiều so với những gì bạn nhận được trên, ví dụ, chiếc Galaxy S25 Ultra 6.9 inch. Tất nhiên, bạn có thể chụm để phóng to và lấp đầy toàn bộ màn hình, nhưng điều đó lại cắt bớt nội dung ở các cạnh, làm hỏng trải nghiệm đa phương tiện của bạn. Đây là một trong những điểm yếu lớn nhất.
Tương tự, nếu các ứng dụng bạn sử dụng thường xuyên nhất không được tối ưu hóa cho tỷ lệ khung hình này, thì việc có thêm không gian đó có thể không mang lại trải nghiệm tốt hơn. Google đang cố gắng hết sức để khuyến khích các nhà phát triển (và nhiều người đã tham gia), thậm chí xếp hạng các ứng dụng hỗ trợ yếu tố hình thức mới cao hơn trên Play Store. Tuy nhiên, tôi khuyên bạn nên tự kiểm tra điều này để chắc chắn.
Người dùng thao tác trên điện thoại gập OnePlus Open ở chế độ chia đôi màn hình, tối ưu cho đa nhiệm
4. Sự cồng kềnh: Vấn đề của trải nghiệm hàng ngày
Điện thoại gập dạng vỏ sò nhẹ và có trọng lượng tương đương một chiếc điện thoại thông thường, nhưng điện thoại gập dạng cuốn sách thường dày hơn (khi gập lại) và nặng hơn đáng kể. Điều này làm cho chúng kém thoải mái hơn trong sử dụng hàng ngày, đặc biệt nếu bạn có bàn tay nhỏ. Tất nhiên, bạn sẽ nhận được rất nhiều không gian màn hình đổi lại cho trọng lượng tăng thêm, nhưng hãy nhớ rằng bạn sẽ phải chịu đựng sự cồng kềnh này trong nhiều năm liên tiếp.
Samsung đã làm rất tốt việc giảm trọng lượng của dòng Fold qua từng thế hệ, đến mức Galaxy Z Fold 6 nặng 239 gram – đó là mức nhẹ cho một chiếc điện thoại gập, nhưng vẫn nặng hơn iPhone 16 Pro Max, vốn bị nhiều người phàn nàn là quá cồng kềnh.
Tôi biết trọng lượng và độ dày có lẽ là những điều cuối cùng bạn nghĩ đến khi mua một chiếc điện thoại gập, nhưng chúng thực sự quan trọng. Khi thiết bị gập lại, bạn muốn nó cảm thấy gần giống một chiếc điện thoại thông thường nhất có thể. Ngoài ra, đừng quên rằng việc thêm ốp lưng sẽ làm tăng thêm sự cồng kềnh cho một thiết bị vốn đã khó cầm nắm.
Ngay cả khi bạn quen với trọng lượng tăng thêm theo thời gian, bạn chắc chắn sẽ thấy độ dày hơi phiền phức khi nó tạo thành một cục lớn trong túi quần. May mắn thay, các công ty đang nhận thức được vấn đề này và đang nỗ lực giảm độ dày hơn nữa, chẳng hạn như Oppo Find N5, được mệnh danh là điện thoại gập mỏng nhất thế giới.
5. Màn hình phụ (Cover Display): Thực dụng đến đâu?
Tùy thuộc vào việc bạn mua điện thoại gập dạng vỏ sò hay dạng cuốn sách, kỳ vọng của bạn đối với màn hình phụ sẽ khác nhau. Đối với loại sau, trường hợp sử dụng đã được xác định rõ: màn hình phụ nên giống một chiếc điện thoại thông thường nhất có thể, và hầu hết các điện thoại gập dạng cuốn sách đều đã làm được điều này.
Nhưng mọi thứ trở nên phức tạp hơn một chút khi bạn chọn điện thoại gập dạng vỏ sò, vì màn hình phụ của chúng nhỏ hơn nhiều và được quảng bá như một cách để bạn sử dụng điện thoại ít hơn. Nếu bạn nằm trong số những người đang muốn giảm thời gian sử dụng điện thoại, nỗ lực thêm để mở điện thoại ra có thể là đủ sức cản để ngăn bạn mở các ứng dụng gây nghiện như Instagram hay TikTok.
Tuy nhiên, màn hình phụ đã ngày càng lớn hơn qua nhiều năm, đến mức giờ đây bạn có thể chạy gần như bất kỳ ứng dụng nào trên chúng, điều này làm mất đi mục đích ban đầu của yếu tố hình thức.
Điện thoại Motorola Razr+ gập lại với màn hình phụ lớn đang hiển thị nội dung, tiện lợi cho các tác vụ nhanh
Một bàn tay đang cố mở điện thoại Motorola Razr 2024 dạng vỏ sò, thể hiện sự tiện lợi của thiết kế gập
Tôi cũng cho rằng có một vấn đề cơ bản khi sử dụng điện thoại gập dạng vỏ sò để giảm thời gian sử dụng điện thoại. Về cơ bản, bạn đang sử dụng một giải pháp công nghệ để khắc phục một vấn đề hành vi, và điều đó không phải lúc nào cũng hiệu quả vì bạn luôn có thể tìm ra những “lỗ hổng”. Theo kinh nghiệm, những gì hiệu quả hơn trong việc giảm thời gian sử dụng điện thoại là ẩn các ứng dụng cám dỗ khỏi ngăn kéo ứng dụng để chúng không còn trong tầm mắt, và chuyển màn hình sang chế độ thang độ xám (Grayscale), khiến nó trở nên “nhàm chán” một cách cố ý.
6. Thời lượng pin: Điểm yếu cố hữu
Với kích thước của chúng, bạn có thể nghĩ rằng điện thoại gập sẽ có đủ chỗ bên trong khung máy để lắp một viên pin khổng lồ. Nhưng rất nhiều không gian đó thực tế bị chiếm bởi bản lề, và trong nỗ lực làm cho các thiết bị này mỏng hơn, bạn mất đi nhiều không gian bên trong quý giá hơn nữa.
Trên thực tế, Samsung đã không thay đổi kích thước pin của dòng Fold (4400mAh) kể từ năm 2021 khi ra mắt Galaxy Z Fold 3. Và vấn đề này không chỉ độc quyền của Samsung; Google Pixel 9 Pro Fold có viên pin 4650mAh, và OnePlus Open có viên 4805mAh, tốt hơn nhưng vẫn thấp hơn mức 5000mAh mà chúng ta đều đã quen thuộc coi là tiêu chuẩn.
Điều này khá bất tiện vì màn hình trong lớn hơn chính là lý do bạn mua điện thoại, nhưng nó cũng tiêu thụ năng lượng nhiều hơn. Vì vậy, bạn liên tục ở trong tình thế khó xử giữa việc tiết kiệm pin bằng cách sử dụng màn hình phụ, hay tận dụng chính tính năng mà bạn đã trả thêm tiền để có được.
Đây vẫn là một vấn đề có thể khắc phục được về lâu dài khi ngành công nghiệp smartphone chuyển sang sử dụng pin silicon-carbon mới, vốn có mật độ năng lượng cao hơn và do đó có thể tích trữ nhiều năng lượng hơn trong cùng một kích thước. Thực tế, Vivo X Fold3 Pro đã sử dụng công nghệ này và cung cấp viên pin 5700mAh đáng nể.
Tất nhiên, điều này có vẻ không quá ấn tượng khi một số thương hiệu Trung Quốc đã cung cấp pin lên đến 8000mAh, như Honor Power, nhưng xu hướng chung dường như đang có lợi cho người dùng.
Nếu thời lượng pin thực sự quan trọng đối với bạn, điều rất có thể xảy ra, thì bạn có thể muốn chờ Samsung hoặc Google áp dụng công nghệ này. Apple cũng được kỳ vọng sẽ ra mắt điện thoại gập đầu tiên vào năm 2026, mặc dù tôi nghi ngờ công ty sẽ sử dụng công nghệ pin mới và tiềm ẩn rủi ro cho một sản phẩm thế hệ đầu tiên mà hàng triệu người đang chờ đợi.
Điện thoại gập là những kỳ quan kỹ thuật, nhưng chúng không dành cho tất cả mọi người. Các phiên bản mới nhất quả thực bền bỉ hơn, nhưng chúng vẫn còn tồn tại những vấn đề cố hữu liên quan đến yếu tố hình thức, bao gồm nếp gấp màn hình, thời lượng pin kém, tỷ lệ khung hình màn hình bất tiện và độ dày cùng trọng lượng quá mức. Trước khi quyết định mua điện thoại gập, hãy cân nhắc kỹ lưỡng những yếu tố trên để đảm bảo thiết bị phù hợp với nhu cầu và kỳ vọng của bạn.
Bạn nghĩ sao về tương lai của điện thoại gập? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới!
