Hệ điều hành Windows nổi tiếng với vô vàn tính năng mạnh mẽ và tiện ích, nhưng đôi khi, những lo ngại về quyền riêng tư lại khiến người dùng chần chừ khi kích hoạt chúng. Mặc dù vậy, có những tính năng mang lại lợi ích thực sự đáng kể – thậm chí đáng để bạn chấp nhận việc Windows thu thập một phần dữ liệu cá nhân. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và các sản phẩm AI, việc cân bằng giữa tiện ích và bảo mật dữ liệu trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
1. Dịch Vụ Định Vị (Location Services)
Tương tự như trên điện thoại thông minh, việc bật Dịch vụ định vị trên thiết bị Windows mang lại nhiều lợi ích rõ rệt. Đối với những người thường xuyên di chuyển và muốn kiểm tra lộ trình trước khi ra khỏi nhà, việc sử dụng Google Maps trong trình duyệt sẽ trở nên dễ dàng và chính xác hơn rất nhiều nhờ tính năng này. Nếu không có Dịch vụ định vị, chức năng này sẽ không thể hoạt động hiệu quả.
Một trường hợp phổ biến khác là các ứng dụng và trang web sử dụng thông tin vị trí của bạn để xác định khu vực địa lý mà bạn đang ở, giúp bạn không cần phải nhập thủ công liên tục. Điều này đặc biệt hữu ích khi truy cập các nội dung như phim, chương trình TV hay trò chơi, vốn có thể khác nhau về mức độ khả dụng giữa các vùng lãnh thổ. Khi ứng dụng có quyền truy cập vào vị trí của bạn, chúng có thể tự động cung cấp nội dung phù hợp nhất.
Windows cũng tận dụng dữ liệu vị trí để cung cấp thông tin cho các tiện ích nhỏ và tính năng khác trên hệ điều hành. Các thông tin như thời tiết, giờ giấc địa phương và đặc biệt là tính năng “Tìm thiết bị của tôi” (Find My Device) trên Windows 11 đều sử dụng Dịch vụ định vị (cùng với Wi-Fi) để xác định vị trí chính xác của thiết bị trong trường hợp bạn bị mất.
Cài đặt dịch vụ định vị trong ứng dụng Cài đặt của Windows 11
2. Trải Nghiệm Được Chia Sẻ (Shared Experiences)
Tính năng Trải nghiệm được chia sẻ (Shared Experiences) trên Windows cho phép bạn tiếp tục công việc đang làm trên máy tính ngay trên điện thoại của mình. Hơn nữa, nó còn kích hoạt các chức năng như Chia sẻ Gần (Nearby Share) và các ứng dụng đồng hành, điều khiển từ xa trên điện thoại, chẳng hạn như Phone Link.
Để đồng bộ hóa nội dung như email, thông báo và nhiều dữ liệu khác giữa các thiết bị, bạn cần đăng nhập bằng một tài khoản và cấp quyền truy cập dữ liệu cho dịch vụ đồng bộ hóa. Điều này chắc chắn là một mối lo ngại về quyền riêng tư, nhưng đồng thời cũng mang lại sự tiện lợi vô cùng lớn.
Biểu tượng ứng dụng Phone Link trên điện thoại Android cạnh giao diện Phone Link trên Windows
Microsoft đã từng có những thực tiễn gây tranh cãi, như việc bật tính năng này theo mặc định trên Windows 10 hay ẩn nó sâu trong cài đặt ứng dụng trên Windows 11. Tuy nhiên, nếu bạn là một fan hâm mộ của cách đồng bộ hóa liền mạch giữa máy Mac và iPhone, thì đây chính là điều gần nhất mà bạn có thể trải nghiệm trên Windows.
3. Tìm Kiếm Nội Dung Và Lịch Sử Nội Dung (Content Search & Content History)
Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào các tệp hoặc thư mục mà bạn đã tìm kiếm trong Windows lại xuất hiện nhanh chóng vào lần tới khi bạn tìm chúng chưa? Windows có một vài “mẹo” thông minh để giúp bạn nhanh chóng tìm thấy thứ mình cần, dù điều này có thể liên quan đến một vài biện pháp xâm phạm quyền riêng tư.
Trong Windows 11, “Tìm kiếm nội dung” (Content Search) đề cập đến khả năng của PC tìm kiếm các tệp dựa trên nội dung bên trong của chúng, thay vì chỉ sử dụng tên tệp. Như bạn có thể đoán, điều này giúp việc tìm kiếm các tệp như tài liệu và bảng tính trở nên cực kỳ dễ dàng. Nếu bạn thường xuyên làm việc với số lượng lớn tài liệu và không có thói quen đặt tên hoặc sắp xếp chúng một cách hợp lý, tính năng này chắc chắn sẽ là cứu cánh.
Giao diện File Explorer trên màn hình máy tính xách tay
“Lịch sử nội dung” (Content History) theo dõi những gì bạn đang tìm kiếm trên PC. Bạn có thể tắt nó đi, nhưng nếu bạn thường xuyên tìm kiếm cùng một tệp nhiều lần, tính năng này có thể cực kỳ hữu ích, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
4. Windows Recall
Windows Recall có lẽ là tính năng gây tranh cãi nhất mà Microsoft ra mắt trong thời gian gần đây. Mặc dù việc PC của bạn tự động chụp ảnh màn hình ngẫu nhiên những gì bạn đang làm có vẻ đáng lo ngại, nhưng nó có thể là một trợ giúp cực lớn nếu bạn cần tìm kiếm một thứ gì đó mà không thể nhớ đầy đủ tên tệp hoặc thư mục – một tình huống mà nhiều người đã gặp phải không ít lần.
Tính năng này hoạt động bằng cách chụp ảnh màn hình định kỳ về những gì bạn đang thực hiện trên PC, sau đó sử dụng Copilot để tìm kiếm thông qua chúng, giúp bạn dễ dàng tìm lại thông tin đã xem hoặc thực hiện. Recall được coi là một cơn ác mộng về quyền riêng tư đối với một số người, nhưng lại là một tiện ích không thể thiếu đối với những người khác.
Tính năng Windows Recall trên hệ điều hành Windows 11
Ban đầu, Recall đặc biệt gây tranh cãi do các lỗ hổng bảo mật trong lần triển khai đầu tiên, có khả năng làm rò rỉ dữ liệu nhạy cảm. Tuy nhiên, Microsoft tuyên bố đã khắc phục những vấn đề này, khiến Recall trở thành một tính năng khả dụng để sử dụng, nếu bạn không quá bận tâm về cách thức hoạt động của nó.
5. Chia Sẻ Dữ Liệu Chẩn Đoán (Sharing Diagnostic Data)
Đây là một điều khá hiển nhiên, nhưng giống như hầu hết mọi sản phẩm trên thế giới, Microsoft thu thập phản hồi và dữ liệu từ người dùng để giúp cải thiện Windows cho tất cả mọi người. Đối với hầu hết các sản phẩm phần mềm, dữ liệu này được thu thập dưới dạng dữ liệu chẩn đoán, thường bao gồm loại và kiểu thiết bị của bạn, thông số kỹ thuật phần cứng, phiên bản Windows bạn đang chạy, cũng như tên, email và các thông tin cá nhân khác của bạn.
Tất cả dữ liệu này được thu thập từ hàng triệu máy tính chạy các phiên bản Windows khác nhau trên khắp thế giới, gửi về Microsoft, và sau đó được sử dụng để làm cho Windows hoặc các ứng dụng và tính năng của nó tốt hơn. Chắc chắn, điều đó có vẻ đáng lo ngại khi bạn phân tích sâu như vậy. Tuy nhiên, trên thực tế, Microsoft đã biết khá nhiều về PC của bạn rồi. Vì vậy, mặc dù bạn hoàn toàn có thể tắt tính năng này – và sẽ không ai trách bạn nếu bạn làm vậy – nhưng nó cũng có thể giúp Microsoft xác định các vấn đề cần khắc phục, đóng góp vào sự phát triển chung của hệ điều hành.
Chúng tôi không đề xuất bạn sẵn lòng từ bỏ tất cả dữ liệu của mình cho Microsoft chỉ để cuộc sống dễ dàng hơn. Tuy nhiên, khi các sản phẩm và dịch vụ AI tiếp tục tích hợp vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc thu thập dữ liệu sẽ ngày càng trở nên phổ biến. Một tính năng có thể thực sự tiện lợi, nhưng nếu bạn chấp nhận trả giá cho sự tiện lợi đó bằng quyền riêng tư của mình, thì ít nhất bạn cũng nên nhận được những lợi ích xứng đáng từ nó.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về việc cân bằng giữa tiện ích và quyền riêng tư trong các tính năng của Windows dưới phần bình luận nhé!
